XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera antzerkia garit 0016 JOXEPA: Aiñ asko ibili zera?... Eseri zaite ta legortu zazu izerdi ori.

2. 1900-1939 gipuzkera haur-/gazte-literatura juan m. lertxundi 0040 Orduan jardun gaitezen: ur kutzutu ori, pizkabana ontzi ertzetik arduraz botako degu ta gelditzen dan gaiñerakoa beroz legortu ta berriz aztatu.

3. 1900-1939 gipuzkera liturgia eliz-cantachoac 0011 Negarrezco erbestean
Asco gaude sufritzen
Gure malco samiñtzuac
Azi zaite legortzen.
Beguira zaiguzu, Ama,
Erruquiz zerutican.

4. 1900-1939 gipuzkera poesia inzag 0298 Gozamen abek biurtutzeko,
legortutzeko malkuak,
ixildutzeko ume zurtzaren
larri datozen ojuak,
entzun nai nuzke nere amaren
itz sakon, xamur, goxuak,
baiñan munduan eztira entzuten
Zeruan diran soñuak.

5. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa jag 0061 Ta izan diran, orain bizi diran eta izango, diranen ondoan zer ote naiz? Lurr guziaren ondoan txindurri bat dan aña? Ta lurr, eguzki izar eta diran guzien ondoan zer ote naiz? Eta Jainkoaren ondoan beste gauza guziak eguzkiak legortzen duan intz-tanto bat bezela ba'dira zer ote naiz Bere ondoan? Utsa, ezer-eza.

6. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ol ib 0296 5 Gero aspil batean ura botata, asi zan ikasleen oñak ikuzten ta gerritik zekarren miesaz legorrtzen.

7. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak f. urkia 0011 Esku-trapu = Esku-oiel. - Buru besoak legortutzeko oiala.

8. 1900-1939 gipuzkera saiakera-liburuak j.v. landa 0017 Ara zergatik ekiten diogun aspertu gabe, Maria Birjiñak dituan alderdi onak adierazten, ta mingaña legortu artian ariko baguiña, ere esan-ala esanagatik, beti legoke graziyazko ichaso orretan ze esan eta ikasi.

9. 1900-1939 gipuzkera saiakera-liburuak j.v. landa 0186 Bazter guziyak illum ikusten zituan Jesusek, bere mingañ ondocho legortua nekez ibilliyaz, begui lausotuak goruntz jasorik, alako bakardadian zergatik lagatzen duan Zeruko Aitari galdetzen dionian, eriotzaraño laguntzen diyon Amak bere biotzian artu zuan estenkada, nik adierazteko baño zorrotzagua da.

10. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1934 0001 Udarako ebi tantuen itxura aundia zutenak; oiek aidian legortzen ditun; begitik atera baño egin ez dutenerako aiek....

11. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1936 0001 Ebaki zati bat, ur irakiñetan eduki berekiñ eduki ditzaken zikiñak kentzeko, legortzen utzi eta gero, garbiro eskubak ibillita, zorrotxo orretan sartu eta itxi bera, baldintza edo kondizio batekiñ, bera sendagilleak edo aurgintzan izan oi dan emakumiak bakarrik irikitzekoakin, umia jaio beziñ laster.

12. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1923 0001 Tisiko dagon gaxoak, ez du beñere txisturik lurrera bota bearr, txistu legorrtua autstutzen danean arrnasarekin uste eztegula arrnasten degu, eta biziro kutsukorra da, eta ori gerrta ez dedin, tisikoak berekin, beti txistu-ontzi berezi bat ibilli bearr luke, txistu-ontzi orrtara bakarrik txistu eta karrkaxak bota ditzan.

13. 1900-1939 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak argia 1923 0001 Amabi bat orrduan legorrtzen utzi, ta arrautz naztuakin igorrtzita, labe oso beroan erre, gorritzera egiten duten arte.

14. 1940-1968 bizkaiera literatur prosa k. gallastegi 0035 Asierrek ez eban ezertxo be erantzun, baña biak etxerako bidea artu eben ixil ixilik eta esku muturragaz negar malkoak legortuaz.

15. 1940-1968 gipuzkera liturgia aste santua 0027 Oñak garbitu-ondoren, mezemalleak eskuak garbitu ta legortu; gero aldare-aurrean mezemalleak, ixilik.

16. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa sorarrain 0082 Odol beroak legortu zuan pitin bat.

17. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa sorarrain 0082 Esnatutakoan legortu zituan begi ondoak.

18. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa ibiñ virgil 0144 Baditut gaiñera bi antxume, nolabaiteko larre batean arkituak, oraintxe ere larrua orban txuriz iantzita daukatenak; bi-pana ardi-titi legortzen ditute egunero; zuretzat gordeta dauzkat.

19. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa ibiñ virgil 0144 Iabea Neree'n inguruan dabillen bitartean, bera baiño ni laztanago ez ote naun izango beldurrez, artzai arrotz onek orduko birritan erasten ditu ardiak, abere gaixoak legortuz eta bildotsei esnea lapurtuz.

20. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa bide izkutua 0032 Inditarrak eskua mantal-ertzean legortu ta luzatu zion.

21. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa vill 0044 Eta amabost egunetik amabost egunera egin bear diranak, berdin: gaur lixibako oialak bildu, gero astindu, gero errekan garbitu, gero legortu, tolostatu, plantxatu eta jaso... gero berriz zikintzeko... gero berriz asteko!

22. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0013 Lehortu jatzuenean, margotzeko garaia dozue.

23. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0067 Hiru bat aste barru lehortuta egongo dira hostoak.

24. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0067 3) Lehortuta dagozanean orri zurietan itsatsi eta ze zuhaitz motarena dan jarriko dogu alboan.

25. 1969-1990 bizkaiera literatur prosa j.l. beobide 0084 Eta beste alabeari:
- Zoaz irugarren eiztari orregana eta esan: aita, artu eskuak legortzeko zapia.

26. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak zubk 0012 Larunbat illuntzetan garbitzen ekian, eta legortu baiño len jazten eban igande goizean.

27. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak onaind 0032 Bere alderdiaren magalean eztabaidatu zan illabete batzuk zirala Europa legortua izten eban izkillu-burruka, Ludiko I Gudu izango zana.

28. 1969-1990 euskara batua antzerkia ke arteko egunak 0088 Berriz azaltzen da, burua lehortzen.

29. 1969-1990 euskara batua antzerkia zubk 0026 Urak ugarixuak sortzen dauz gibelian.
Ugarixuak kantu itzala dauke goizian.
Goizetik itzal jagitekotan
naiago bizi nire etxian, eta errian,
txoriak libre ikusten diran mendian,
mandazaiñak ur bako ardaua erabilten daben bidian.
Maixua naz, eskola maixua,
sarri logortzen jaku maixuei txistua.
Arrain presku ugariz ase nazue,
baiña lendik dauka arrainak ura naikua.
Nik irabazi nai, erakutsi ordez
ta baita biziari gustua emon.
Ba nua emendik, ba nua,...

30. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak gipuzkoako ekonomia 0190 1984ekoen antzera, Arrain, oskoldun eta moluskuen kapituluko inportazioak, honela biltzen dira: arrain fresko, hoztu eta izoztuak (03.01),6.189 milioi pta.tan,1984ean halako bi; oskoldunak eta moluskuak (03.03),1.402 milioi pta.tan; eta arrain lehortu eta ketuak (03.02),502 milioi pta.tan.

31. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak irakur/3 0081 Laga zuten sabela egun batzuetan janik eta edanik gabe; sabelari hil zitzaion barruko berotasuna, lehortu eta ihartu zen mingaina egarriz.

32. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m. kaltzakorta 0045 9.- Bustita dauzkagun prakak lehortuta dauzkagunak bezain zarpailak dira.

33. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0007 - Lehortzean, koloreek ongi irauten dute.

34. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0007 Egun batetatik hurrengora mahaiko pinturak lehor ez daitezen, lana bukatzean, ur geruza txiki batez estaliko dituzue.

35. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0046 Buztin gainean, pintura lehortzean, distirarik gabe geratzen da.

36. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0447 Sumaezin ahalako ezberdinak ziren han biltzen ziren produktuak: laboreak, olio-haziak, kola-hurrak, datilak, arrain lehortuak, txarro eztiak, ostruka-lumazko paketeak, elefante-letaginak, urre-agaxkak eta hautsa, burdin-barrak eta gatz-plakak.

37. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0025 Jaso eta lehortu egiten zen orduan.

38. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natura/oho 0038 2. Denbora hori pasata alkohola ez bada lurrundu, lehor ezazue xukapapera erabiliz.

39. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak natura/oho 0038 Kontu izan hematoxilina ez dela lehortzen, hori gertatuz gero, koloratzaile gehiago gehitu beharko litzaioke.

40. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. ormazabal 0016 Baina laster konturatu zen igela eguzkiarekin bakarrik, euririk gabe, azala lehortu egiten zitzaiola eta ezin zuen hartu berak nahi zuen bezalako itxura.

41. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0013 Behin eta berriro lehortu eta mukiei tiraka ari zen.

42. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0080 - Lehortzeko ezer ez daukagu - kexatu zen Anna.

43. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0008 Azala lehortu... eta umea desagertu egiten da.

44. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura i. urbieta 0042 - Ez da egia izango! Mutikoari oheratzeko garaia heldu zitzaion eta oraindik lehortu gabe zegoen egunez jantzitako gabardina zaharra.

45. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura tom sawyer/1 0054 Itzuli zen barrura eta bete betean toallarekin lehortzen hasi zen.

46. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura a. letamendia 0177 - Zingira lehortu, bertan kale eta etxebizitzak eraiki eta lainoa ezkutatzen denean, nire untziek ez lukete oharkabean sartu edo irteterik izango (...).

47. 1969-1990 euskara batua haur-/gazte-literatura d. urbistondo 0053 Aintzira, Ventana eta Guaminí mendaitzen * mendaitz: sierra erreken bukaera, neurrigabeko bero izugarri haren ondorioz lehortua zegoen.

48. 1969-1990 euskara batua poesia p. zabaleta 0144 Barrabil maiteak
urkuluan legortzen esegiak.

49. 1969-1990 euskara batua literatur prosa e. antxustegi 0013 Gizonak, isurketa garaia heltzerakoan, atzera egiten du, eta oihal batez zakila lehortu, berriro ere aluan barneratzen duelarik.

50. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 0054 Belarra horizta zegoen landetan, egunak lehenago ebaki eta lehortzen utzia, baina bezperako euriak busti eta endregatua.

51. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. valdes 0050 Edatea ukaturik nuela entelegatu nion; aitzitik, sapa itogarri harek lehortua zidan eztarria.

52. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. sastre 0126 Artzaiaren laguntzaz erantzi zen Niko, arropak sagarrondo baten abarretan lehortzen uzteko.

53. 1969-1990 euskara batua literatur prosa l. haranburu a. 0056 Agian, lanean hasiko gara segituan, berak platerak eta ontziak garbituko ditu eta nik lehortu.

54. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. santisteban 0069 Bainuoihalaz azala ongi lehortu ondoren, abarketak jartzen ditu, lehenago bat eta gero bestea.

55. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.m. iturralde 0150 Utzi dute hondartza, petrilean eseri eta txukuntzen, oinak lehortzen, zapatak jazten ari dira.

56. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0095 Burutazioen une hartan malkoa isuri zen Madameren begietatik eta puntiladun musuzapi zuri batez lehortu zuen masaila borobiletik behera zihoakion malkoa.

57. 1969-1990 euskara batua literatur prosa a. ormaetxea 0086 - Barka esan zuen malkoak lehortuz, baina hain gaizki pasa zuen....

58. 1969-1990 euskara batua literatur prosa p. aristi 0123 Karmelo Isastik batzuetan furgoneta bustirik ekartzen zuen, hala ikusia zuen norbaitek, baina inork ez zuen adierazpen hori baieztatzerik izan, bustita heldu izandako kasuan ere, Karmelo kanpora jaisterako lehortzen bait zen, konkistadore hauskararen hatsaz, ura.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0031 zabaltokia. Tximeleta bat, zabaltokian lehortzeko ezarria.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. mendizabal 0066 Lehortzerakoan, agertu diren hutsuneak osa daitezke errotulagailuz edo bestez.

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. mendizabal 0066 Egiten diren lan guztiak jaso eta, lehortzen direnean, erakusketa moduan jarri, elkarrizketak, etab. sustatuz.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0042 Gaztak maneatu ondoren, etxabeetako apaletan jartzen dira lehortzeko.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak txill 0160 Egunaren buruan, beren goroldi-uzta daramate amaek, eta denek ipintzen dute leku berean, eta lehortzera uzten.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. biteri 0182 - Lehortzeko behar duten denbora. - Zenbat txikitzen diren. - Pixua galtzen duen ala ez.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0092 Haien larruazal heze eta liskatsua airean erraz lehortzen zen, arazo honek ur-biltegietatik denbora luzez urruntzea eragozten zielarik.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0021 Adabegia. Egurraren akats bat, enborraren kanpokaldetik azal daitekeena ala ez, eta sortu, lehortutako eta eroritako ala moztutako adarrengatik sortzen dena.

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0137 Erraz lehortzen da eta egonkorra da, baina erraz usteltzen da.

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0107 ARIKETAK 11. Zergatik lehortu behar ditugu eskuak aparatu elektriko bat erabili aurretik?.

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0018 Hego haizea Uda garaiko hilabeteak freskatzen dizkiguten ipar haizeak hain ezagunak baldin baditugu ere, ez da gutxiagorako hego haizea, gure ipar mazelan tipikoa den bere goritze, lehortze eta udazkeneko eta, batez ere, neguko atmosferaren gardentasun areagotze efektuarekin.

70. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0051 Oso modu errazean transformatzen dira, eta honen ondorioz, oso azkar lehortu behar dira.

71. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0336 Kortinarioen azken talde handia Hydrocybe Telamonia da, talde hau oso handia da eta zaila bereizten, beren karpoforoak ez dira, ez liskatsu, ez felpatu, ez ezkatadunak, beren txapelak azal leunekoak dira eta bere ezaugarri nabarmengarriena, atalari izena ematen diona, higrofanoak izatea da, hau da, eguraldi hezetan mamiak ur asko hartzen du eta beraz bere kolorapena iluntzen da, lehortzean, ordez, kolorea argitzen da.

72. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0336 Txapela txikia du, 2,5-5 zm.zko diametrokoa, koniko, ezkila-forma edo ganbil, erdian diti nabarmengarria erakutsiz, beherantz ertzak tipikoki biratuak, hezetan, marroi-gorrixka kolorekoa eta lehortzean lasto-hori edo okre-hori kolorekoa, maiz ur-galtze eraginak erradial xingol ilunagoez horniturik edo erdia marroi-gorrixka kolorez, denbora gehiago kostatzen baitzaio ur galtzea.

73. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. lorda 0460 Irudituriko espeziea, erreza da bereizteko, genero hontako txikiena izateagaitik, kanpoko azala edo peridioa, behin irekia, ez du 4 zm.zko diametroa lortzen, triangularreko 6-10 beso dituela, krema edo larru argi kolorekoa, bere erdian esfera txiki bat azaltzen, barruko peridioa, zko diametrokoa, gris-berun kolorekoa, hanka txiki batetik lotua, kanpoko azala lehortzean ikuskorra izanik eta puntako-poro zorrotza duela, erregular, ildaskatua eta garbiki mugatua.

74. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak zubk 0095 Gero busti eta ondo legortuta dagonean, lixaz leundu eta sustrai-eskuillarekin, beti egurraren zaiñen aldera lan egiñez.

75. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak zubk 0095 Amabost minutu inguru legortzen utzi, eta bere gain urre-opillaren azalak itsasten joan, zati guztiak bete arte.

76. 1969-1990 gipuzkera ikasliburuak zubk 0095 Legortzen utzi ta atzamarra gaiñetik erabilli dana leun-leun utzi arte.

77. 1969-1990 gipuzkera haur-/gazte-literatura e. zipitria 0012 Baserritar aiek, batzuk begira zeuden, beste batzuk neri oiñak garbitzen eta legortzen ari ziran.

78. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0101 Ormak botatzen asi baiño len, besoarekin bekoki izerdia legortuaz, zerbait esan nai zigula adierazi zigun Mixka`k: (...).

79. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0076 Ta malkoak legortu, ispillutxo baten aurrean betagilleak konpondu, eta atsartu ondorean, astiro mintzatu zitzaien bere maitaleari-buruz, itzjarioa moztu gabe entzuten zioten bi gizonezkoei.

80. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa salmutegia 0220 Oiu egin zion Itxas Gorriari ta legortu zen, ur aundien barna, basamortuan bezela eraman zituen, (...).

81. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa uxola 0012 Igazitako negu luze artan eroritako euri ta edurrak, ba-zirudian garbitu zituztela mendi ta zelaietako orlegi mota guztiak, ederturik eta dizdirakorrago utziaz milla orlegi margozko zapiak etxekoandre maratzak oi duten antzo ta mendi gallurretatik zintzilikaturik utziaz, eguzki ta zeru printzaz josirik, legortu zitezen...

82. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa uxola 0012 Iñoiziñoiz, lotsaz bezela bere arpegi zuri-gorritzen asia azaltzen zan baso-marrubi jaio berrien batek, ibilkarien begien jolaserako ta ibiliak legortutako ao-zapaien atsegiñerako.

83. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa b. latiegi 0086 Era artan, noizean bein zotintxo biguin bat egiñez, eta beatzaren punttaz begi-ertzetako malkotxoren bat legunki legortuz, Ipar-Amerika'ren Egoalde dotoreko andereño txukun goxo aietako bat zirudian.

84. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak j.j. bergaretxe 0061 Ipar-Amerika`n sartalderuntz dauden lurraldeetan, millaka ta millaka golde-lur aurkitzen dira oso onura gutxi ematen dutenak, uda aldean bertako iturriak leortzen diralako.

85. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak garm eskl iv 0032 Eta larrua legortu ondoren eta ontarako itzalean eta zintzilika uzten da, zatogilleak pikatzeari ekiten dio.

86. 1969-1990 sailkatu gabeak bertsoak x. amuriza 0068 Itxaso zabaleko
ur gazia, ama,
gatz ordez balitz ardo
gustua daukana
Lekeition aspaldi
lehortu zen dana.

87. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak bbarand 0001 Paella leortzen asia zegoen bañan geuk gendun errua eta isil-isilik jan eta kito. Oso ondo jarria zegoen.

88. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1985 0001 Azken egunetako euriek, gisa guziz, eragin handiegirik ez omen dute izango belardietan, udako hiru hilabeteetako euri eskasiak gehiegi lehortu bait ditu hazi eta lurrak.

89. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak habe 1990 0001 Etxeko iturria irekita uzten baldin baduzu etxera itzultzean dena uretan aurkituko duzu eta ez da nahikoa izango lurra lehortzea aurretik iturria itxi beharko duzu eta gero lurra lehortu.

90. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1988 0001 Tabakoaren gaua Sakoneta aldean Egunotan zehar ondoko tabernan Winston paketea erosi eta amerikar zapore jenuinoaren ordez kresala gustoa hartzen badiozu, ez zaitez harritu, Sakonetatik Zumaiara bidean astearte goizean barreiatu zen tabako piloa jaso egin baita neurri haundi batetan eta piska bat lehortu orduko banatuko baita seguruenik.

91. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.l. lizundia 0001 Aurten, bertan izan ginenean, eliz ataria eta plazattoa almendro garauez beterik egoen, eguzkitan lehortzen.

92. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak n. de felipe 0001 Kolegioko patioan foballean egin, denok tropelean pilotoiaren atzetik (orduan ez zuan taktikarik ez eta beharrik ere) izerdi patsetan izan arte, eta gero ondo lehortzeko saloian lasai jarrita aste horretarako Padre Aspuruk hautaturiko pelikula sanoa ikustera (aizak!, Konpainia utzi, ezkondu eta politiko trebea suertatuko duk gero, Padre Arzallusen itzalean); hori izaten zen eguneko errematea, handik irtenda ilun baitzen eta hamarretarako etxean egon behar...

93. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak etxabu 0001 Biotza taupadaka asi jatan eta eskuak legortu, aurreko amantala kendu ta urten neban.

94. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... k. sarasola 0001 Kanpoan dena geldik eta barruan ibiltzeko gogo handirik ez: negua hotza eta hotzarekin odola moteldu eta geratu bezala egiten da; lehortzeko bide dabil.

95. 1991> bizkaiera literatur prosa akes 0177 Gau onetan egoala, berari jasotakoaren barri emonez, onela diño Dabid'ek (Sal 72,21 22): Suak artu dau nire biotza (Jainko miñez dagoanaren suak), eta gultzurrunak aldatu egin jataz (au da, nire sentzumeneko griñak eta joerak sentzumenaren aldetik gogo barruko aldera aldatu jataz, lengo griña guztiak legorturik eta ixildurik geldituz) eta ni utsean gelditu naz ezerezturik, zelan ez nenkiala.


96. 1991> euskara batua ikasliburuak geolbiol 00143 * Lehortu porta alkohol-erregailuaren gainetik igaroaraziz eta minutu batean ortzeina koloratzaileaz tindatu. Garbitu eta aztertu.

97. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00033 Gosaldu eta gero egunero hondartzara joaten ginen, bainatzen ginen, eguzkia hartzen genuen, lehortzen ginen, hitz egiten genuen, izozkia jaten genuen eta, amaitzeko, bazkaltzera joaten ginen, bakoitza bere etxera.

98. 1991> euskara batua ikasliburuak lan-prestakuntza 00020 Orain uraz eta xaboiaz garbitzen dira, eta aire beroaz lehortzen.

99. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00065 Gero, amantala estufaren gainean jarri zuen lehortzeko.

100. 1991> euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 00065 Lehortu egin zen, baina bat-batean lehertu ere bai; eta desagertu egin zen.

101. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurunea/2 0046 - Uretatik ateratakoan, lehortzen utzi behar dituzu bi klerak.


102. 1991> euskara batua ikasliburuak x. goia 0179 Gainera, izaki bizidun bakoitza baldintza horietara egokituta dago: intsektuek gorputza azal gogor batez estalia dute ez lehortzearren, leku beroetako landareek hosto txikiak dituzte (arantzak) eta zurtoinean pilatzen dute ura, hontzek begi handiak dituzte gauez ikusteko...


103. 1991> euskara batua ikasliburuak e. agirre 0085 Bazko-jai aurrean Jesus afaltzen ari zen bere ikasleekin eta jaiki zen mahaitik, erantzi zuen soingainekoa eta, esku-zapi bat harturik, bere gerrian lotu zuen; gero ontzi bat urez bete, eta ikasleei oinak garbitzen hasi zitzaien eta eskuan zeukan esku-zapiaz lehortzen.


104. 1991> euskara batua ikasliburuak galtzagorri 0002 Toailak desagertu egin dira, eta ezin dugu aurpegirik lehortu... esan zion Arratek.

105. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz 1996 0127 Horrela gertatzen da, esate baterako, atmosferako hezetasunarekin, edo eguzkiak lurrazala lehortzen duen kasuetan.

106. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/2 0124 Ondoren, eta labean sartu baino lehen, ontziak lehortzen uzten ziren egun batzuetan.

107. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0181 Lehortzen esekitako erroparen ura desagertu egiten da, lurrindu egiten da.

108. 1991> euskara batua ikasliburuak naturz/dbh 00153 Honela deskribatu zuen: Hartu nuen lorontzi bat, jarri nion barruan labean lehortutako 90 kg lur, blaitu nuen lurra urez, eta sahats-kimu bat aldatu nuen, 2,26 kg-koa. Bost urte pasatu eta gero, zuhaitzak 77 kg-ko pisua zuen. Baina lorontziak euri-ura besterik ez zuen bartzen; handia zen eta lurrean sartuta zegoen; eta inguruko airearen hautsa lurrarekin nahas ez zedin, lorontziaren ertza babestu egin zen gainetik estainuz estalitako eta zulo asko zituen burdin xafla batean bilduz. Ez nuen kalkulatu lau udazkenetan eroritako hostoen pisua. Azkenik, berriro lorontziko lurra lehortu, eta lehengo 90 kg-ak eman zituen, 56 g gutxiago; beraz, 74 kg zur, azal eta sustrai uretik sortuak ziren.

109. 1991> euskara batua ikerketak j. insausti 00227 Nahasi eta lehortzen direnean, prest dago ukendua.

110. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura m. garmendia 00012 Lohia zegoen nonahi, baina lehortzen hasiak ziren, hala ere, bideak.

111. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. sarasola 00123 - Bai, litekeena da delawareen kanpamenduraino iristea. Zapelaitz-Begik Pumaren Squaw-a ostu du, eta itzuli egin beharko dio nahitaez irokar gudariari bere adatsa irokarraren txabola aurrean eguzkitan lehortzea nahi ez badu.

112. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. urkixo 00084 Jimek baietz egin zuen buruaz, eta eskuturraz bekokiko izerdia lehortu zuen.

113. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura o. larrañaga 0094 Bizitza da ibai bat, lardaskatuta eta kutsatuta egon arren, ilusio eta amets emaria daraman bitartean, zentzuren bat duena eta inoiz lehortzen ez dena.

114. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura k. izagirre 0013 Lehortu nintzenean gizonak jaki batzuk atera zituen freskeratik eta mahaian ipini zituen niretzat.

115. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.a. ormazabal 0071
Etxera joango dira
biak goxo-goxo
eguzkitan arropak
lehortuta gero,
lehortuta gero.

116. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura g. markuleta 0128 Tira, lagundu, esan zidan, krabelin lehortuak kendu eta ontzi luzanga garbitzen ari zela.

117. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. ortiz de landaluze 0067 Eskolaurrekoen patioko hormaren tarte bustiak lehortu egin ziren.

118. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.m. irigoien 0048 Zapi batekin lehortu zuen flaskoa.


119. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura a. narbaiza 0123 Horregatik mugitu egiten ditu atzamarrak, esmaltea lehor dakion.


120. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0066 Errinozeronte bustia lehortu egin zuten agurearen zakuaz, eta Bittorik galdetu zion orduan gizonari:


121. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0076 Arropa lehortu eta izua pasatu ondoren kontatu zion Bittorik bere historia osoa.


122. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura e. azkue 0042 Burua astinduz galtzerdi berdeak gainontzekoekin batera eseki nituen lehor zitezen eta hurrengo egunean berehala ohartu nintzen falta zirela berriro.


123. 1991> euskara batua liturgia itxi atea 0098 Jesusek jakinik Aitak gauza guztiak eskura eman zizkiola, Jaungoikoarengandik zetorrela eta Jaungoikoarengana zihoala, jaiki zen mahaitik, erantzi zuen soingainekoa eta, eskuzapi bat harturik, bere gerrian lotu zuen; gero ontzi bat urez bete, eta ikasleei oinak garbitzen hasi zitzaien, eta gerrian zeukan eskuzapiaz lehortzen.

124. 1991> euskara batua poesia j.l. otamendi 00055 zuek sorturiko sugarretan
ene mihia goritu zen
sugar gorrietan
zuek eginiko eremuetan
ene tua da lehortu
hemen zuen eskuak harren sehaska
hemen zuen buruak hondakin
hemen zuen sabelak igitai
belar berdea ez da urdin
ez da itsasoa berritsu
oraindik
gizaki askoren arnasa
ez dut maite ez dut aski

125. 1991> euskara batua poesia j.l. otamendi 00068 orri bustiak lurrean
Valencian dudan izebaz mintzo dira
kolorerik gabe letra larriek ildo nekeek
Tibidaboa asmatu nahi dute
eta senideen masailak gorri sendo ikusi
papera lehortzen ari
paper zuria horiska bihurtzen
urdin guztia zulotik gainezka
zirriborroa izatera iritsi da
eta Tibidaboa Valencia esku alferra
kale bazterrean geratu
gerizpe ozen hartan
esnagai ta lotan

126. 1991> euskara batua literatur prosa p. zubizarreta 00054 Hala ere, txiza egiteko txoria atera nuenean, beldurturik geratu nintzen: artean guztiz lehortu gabeko lirdingatan, txoriak indioilar handi bat zirudien, gauean zehar igurztearen poderioz erabat puztua, handitua, gorritua..., gaur goizean, errekako uretan garbitu eta bi intxaurren erdian txiki-txiki geratu zaidan honekin zerikusi gutxi zuela.

127. 1991> euskara batua literatur prosa i. ruiz 00017 Gainera bi basahuntzek, ibar ez seguruan neuk aurkituak, oraindik larruak zuriz nabartuak, bina ardi titi lehortzen dituzte egunean; hauek zuretzat gordetzen ditut.

128. 1991> euskara batua literatur prosa y. arrieta 00016 Zauria miazkatu dio; bide batez, lepoan behera lehortutako odola ere garbituz.

129. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00034 Bakeroetan lehortzen zituen baina, berehala, gorputzetik kanpora izerdi-jario itzela erori eta ur guztia azalean geratzen zen.

130. 1991> euskara batua literatur prosa j. osoro 00152 Gero, burua justu-justuan alderik alde estaltzen zioten ile zuri apurrak lehortu eta, alboan utzita zuen maletatxoa jasoz, aurrera jarraitu zuen.

131. 1991> euskara batua literatur prosa h. etxeberria 00063 Ez dut sekula zipriztintzen bazterrik eta hori gutxi bailitzan, lehortu egiten dut paperez zakilburua.

132. 1991> euskara batua literatur prosa goenkale 0063 Ondoren, edalontziak banan-banan lehortu eta harraskaren ezker aldeko apal batean uzten zituen buruz behera.

133. 1991> euskara batua literatur prosa goenkale 0141 Eskuak lehortu zituen amantalaren ertz batekin.

134. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0168 Eta lehor itzazu malkoak, xuxurlatu zion Gabrielek.

135. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0168 Esther makurtu zen, soinekoaren azpia altxatuz begiak lehortzeko, eta hala geratu zen une batez beheko mailan Gabriel begira zuen bitartean.

136. 1991> euskara batua literatur prosa r. saizarbitoria 0103 Behin baino gehiagotan egon zen esateko, era hartan makinaren olioa hotzarekin lehortu eta erlojua hondatzeko arriskua zegoela, eta halakoetan, eskuetatik kentzeko gogoaren kontra borrokatzen zelarik, esfera zuri hartan gauzaturiko orduen oroitzapena amesgaiztoek ohi duten zehaztasunez zetorkion gogora.

137. 1991> euskara batua literatur prosa j. eizagirre 0155 Tabako kutsua zeukan ixtukada bat bota eta eskuzorroaren ertzarekin lehortu zituen ezpainak.


138. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0101 Annek malkoak lehortu eta gozogileari begiratu zion.


139. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0170 Gero zutitu eta eskugainaz kokotsa lehortu zuen.


140. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0239 Eskuak ontzizapian lehortu zituen.


141. 1991> euskara batua literatur prosa a. lertxundi 0274 Antosina ahora eraman, trago luzea eman ardoari, eta gero mahukaz lehortu nuen ahoa.


142. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00017 Landareak nola bildu eta lehortu

143. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00017 Lehortzeko prozesua

144. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00017 Behin landareak bilduta, buruz beheiti zintzilikatu behar dira toki airetsuan. Eguzkiak eta aireak gainerakoa egingo dute. Leku egokirik ezean, beti lehortzen ahal dira labean, minimoan jarrita, nahiz eta modu horretan landareek beraien printzipio aktiboetarik batzuk galtzen dituzten. Etxean lehortutako landareak urte batez gorde daitezke. Aldi hori iraganez gero berriz bildu eta lehortu.

145. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00067 Azitraia berez mendi hegietan eta eskualde idor eta harritsuetan sortzen da, gehienetan eguraldi epeletan. Oso belar aromatikoa da, udan eta udazkenean loratzen dena. Bere loreak eta hostoak erabiltzen dira, itzaleko tokietan, aire zabalean, lehortuta. Bere bereiztasun askoren artean sabel laxoaren kontrako eraginkortasuna nabarmentzen da, oso astringentea delako.

146. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00095 Larru koipetsuentzat, limoi zukutan bustitako kotoi batekin igurtzi eta lehortzen utzi. Koipea kentzeko, arto almidoi edo almendra eta limoi zuku maskarila bat egin. Aurpegian hedatu eta ekiten utziz gero, ur epelez eta kotoi batez kendu.

147. 1991> euskara batua saiakera-liburuak amonaren botika 00151 Salikaria Europatik dator eta eskualde heze eta hotzetan aurkitzen da. Udaberri amaieran eta uda hasieran biltzen da, osoki loratu baino lehenago. Itzalean eta airean lehortzen da eta ontzi itxietan gordetzen. Salikaria astringentea da; beraz, ona sabel laxoak sendatzeko.

148. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lmuj 00162 Buru egiten zuenak txamarra desegoki zeraman, alkandora kanpora eta lepoan painelu zuria izerdia lehortzeko. Gazteenak musaje zurbila zuen eta tximaje latza kopetara erorita, halako irri idiota izua disimulatzearren noiz-noiz jalgitzen zuela. Zaharrenak niri:

149. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonhazk 00040 Padura horietako asko, demografiaren hazkundea zela-eta, XVIII. mendearen bukaeran eta hurrengoaren hasieran lehortu zituzten.

150. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonhazk 00226 Lanik neketsuena, ihitoki eta padurak lehortzea, XVIll. mendearen bukaera aldera eta XIX. mendearen lehen urteetan hasi zen.

151. 1991> euskara batua saiakera-liburuak ekonhazk 00226 1780an, Hondarribian nekazariak itsasoak suntsitutako halako dike batzuk berriro altxatzera animatu nahi zituzten, bai eta ihitokiak lehortzera ere, izan ere, hala, podían rendir más de 400 fanegas de grano al año.

152. 1991> euskara batua saiakera-liburuak dona dona 0035 2. Lehortu eta gero, kaxak bi zutabetan jarri, zabaldu eta isteko moduan.


153. 1991> euskara batua saiakera-liburuak dona dona 0035 3. Kaxa guztiak itsatsi eta lehortzen utzi.


154. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0148 Gero garaikurra ketan ipintzen zen, lehortzeko.

155. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. arretxe 0148 Denbora pasatuta txikitu egiten zen, eta berriro errepikatu behar zen olioztatu eta lehortzen ipintzeko prozesua, burua ahal bestean txikitu arte.

156. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. beltran 0028 Ramon Goikoetxeak dioenez: Tolaretik sagarra jotzerakoan txalaparta jotzeko aukeratzen genuen ohola bustia egoten zen, hezea, eta teilatuan jartzen genuen lehortzeko, hots hobea eman zezan.

157. 1991> euskara batua saiakera-liburuak h. etxeberria 0036 Lehortzen eta horitzen hasitakoak baztertu berehala.

158. 1991> euskara batua saiakera-liburuak h. etxeberria 0068 Ia beti lehorturik jaten zen eta berak salbatu zuen gizakia gosete bat baino gehiagotatik, Erdi Aroan batez ere.

159. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. errekondo 0015 - Lurra ontzitik atera eta lehortzen utzi.

160. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. sarasua 0020 Errekek zeramaten ur gehiena industrian eta etxeetan erabiltzeko hartu zen, arroak lehortuz, eta gelditzen zirenak zikinduz joan ziren, gure zakar eta zikinkeri guztiak batuz.

161. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0140 Artzainek beren auzokoen gaztei egozten dizkieten akatsak gehienetan fabrikazio-hutsengatikoak izaten dira eta nekez izaten dira lehortzeko lekua desegokia delako.

162. 1991> euskara batua saiakera-liburuak s. ott 0162 Horregatik artzain gehienek abuztua baino lehen ez dituzte gaztak menditik jaisten 4. 1979. urtean Ligoletako artzainek txabolako gaztak herrira uztailaren hasieran ekarri zituzten. Gaztak ontzen ari ziren eta batzuk ez ziren ongi lehortu. Artzainek beren gaztak turistek harrapatuko zituzten beldur zirelako jaitsi zituzten.

163. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. barrena 0092 Lehortzekotan, haziak ez dira aterako.


164. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 0577 - Balkoian zabalduko dut arropa, lehor dadin. Hedatu. Barreiatu


165. 1991> euskara batua saiakera-liburuak hezksaila barnet 1993 0071 Ikasleak Erdi Ziklokoak edo Lehen Hezkuntzako 1. zikloko/2. zikloko 1. mailakoak direla kontuan harturik, egoten dira txanda batzuetan asteburua heldu orduko etxeko giroaren gozotasuna faltan sumatzen dutenak, malko bat edo beste isuriz, baina normalean igandeko irteerarekin batera lehortzen dira malko hauek eta teorian hain luzea dirudien bigarren astea maldan behera egiten zaie; ez da ahaztu behar egonaldi osoko ekintzarik erakargarrienak bigarren aste honetan gauzatzen ditugula.


166. 1991> gipuzkera ahozkoak oiartzungo hizkera 0176 Ta bestela berriz, eiten da, kupela oan ustutzen tzu, martxun edo ola, ta udatzenarte ongi eoten da, ta kupela ittenda leortu, ta itten da eskatu.

167. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak m. ugarte 0023 Esaerak: Egarriz itotzen / Egarriz itto bearreen (aoa legortzean) / Egarriin-egarrik (neurriz gain edatean) / Diru-egarrie (zalekeria) / Bizi-egarrie (bizi-poza) / Ein ezaan egarrie (egin ezaren damua)


168. 1991> gipuzkera saiakera-liburuak m. ugarte 0188 Leortu, aspertu, oeratu, atxurtu, uxartu, ausnartu, lertu


169. 1991> sailkatu gabeak egunkariak dnavarra 1998 00078 Baina bitxia badirudi ere, nahiz eta intxaurrondiaren fruituak liseriketa arindu, hostoak infusioan hartuta kontrako eragina omen dute, hots, lehortu egiten omen dute.

170. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bereziartua 00085 Lehorturik

171. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bereziartua 00085 Itsas ertzean, batez ere ipar itsasoan klima egokiagatik arrainak aire librean lehor daitezke.

172. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bereziartua 00085 Artifizialki ere lehor daiteke arraina.

173. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bereziartua 00085 Arrain lehortu ona kolore eta zapore on duena izaten da eta gainera haragi txuriduna.

174. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bereziartua 00085 Bestea berriz lehortu eta gaziturikoa izango da.

175. 1991> sailkatu gabeak egunkariak bereziartua 00085 Hiruzpalau astetan gatzetan eduki ondoren aire librean lehortzeko uzten da; lehortzeko gatzak uzten duen eragozpenagatik aireztaketa ona eta aire lehorra beharrezkoak izango dira.

176. 1991> sailkatu gabeak egunkariak berron 0057 Itsasoz etorri ziñan
Kristo Lezo'koa
ur-bazterra zanean
ondartza apala
jende xeen areatza babesa.
Gaur, gizonok
itsasoa leortu dugu
lekua kentzeko
millaka duro batuk
an irabazteko
metro-kuadro bakoitzean.
Trabagarri zera Kristo biotz-ona
on-apalezko itsaso ixilla.
Bazter gabeko
maite-olatua, gu garbitzearren obeki
zaiñetako ateak idekirik
leertu ziñan ZU.
Atoz Jauna, berriz
ibil zaite ur-arrearen gaiñean.
Senda iguzu itsumena
anaiagan ezin zaitugu ikusi.
Pekatu-angarilletan
elbarri gaixook
jaso gaitzazu zorpeko azpitik.
Emaiguzu
zuloz urraturiko zure eskua
ta bedi zure zur-abea
salbatuko gaituan
txalupa laguntzaillea!


177. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.r. aihartza 0005 Sasoi honetan, oreinaren baitan gertatzen diren aldaketa hormonal batzuen ondorioz, adarren oina lehortu egiten da, eta animaliak zuhaitz eta enborrei kolpeka hasten dira, adarrak askatu arte.


178. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... zehar 1993 0027 Behin lehortu direnean, artistak laban zorroz batekin dibujoak grabatzen ditu graffiti moduan koloretako azal horren gainean.