XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak el día 1931 0001 Mendi, ibar, ibai, urolde, zuaitz, giro, meatz, barazki, igali, lore, abere, pizti, milla motakoak guziak, elkarren aurkakoak askotan.

2. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak eaeg 1936 0001 Epailletza osatuko dutenak Itxas-Eramanekarriak bere saillak diran Itxas-Eramanekarriak, Zamatu-zamatugetzeak; Arraintza ta Gabarrak; Lur-Eramanekarriak bere sallak diran Igitutako-Erakarteak, Odolezkoak, Zama-zamagetzeak ta Burnibide Artuemanak; Tximistgurdiak; Eun-gintzak; Burnigintza, Metalgintza eta beroiengandik datozenak; Gintza Zai, Begirale eta Atezaiak; Ingeniero-Laguntzalleak, Marrazkilari eta Ola-Maisuak, eta Meatz eta Burnimetal Olak.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak vill 0178 Hitz bakan, meatz eta gutxi erabilliak, gaur gutxi edo batere ezagutzen ez direnak ezin ditezke maiztasun handikoekin berdindu edo mailla berean jarri.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0030 Gehienak haitz, ta meatz hotz bihurturik zaizkigu.

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Metalak, meatzak ez dira bide horretatik ibilliak; errezago izanaz gogorturik datzaz beren itxuratasun handiosean.

6. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Molekulean artean badago bat eguzkitiko argiari eskerrak meatz eta organikotasun bagako molekuletatik organikotasuna egiten dakiena.

7. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Eguzkiak ematen zien argiaz meatza organikatzen zuen klorofillak.

8. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak x. kintana 0031 Simetriz eta kidetasun errezaz kristalak, meatzak, metalak, haitzak eta mundu gogor eta arnas bagekoa egin dute.

9. 1969-1990 bizkaiera saiakera-liburuak b. de arrizabalaga 0054 Aita Fidel Fita-ren eritxiz, lan hori Histori, Lutelesti, Arkeologi ta Euskerearen meatz txit aberatsa da.

10. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak oinlegbizk 1990 0135 f) Ogasun, eskubide, garazpide, meatze eta horrelakoen alogeratikakoak, hoiek euskal mugartean egon daitezenean.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. oihartzabal 00014 Zenbait produktuz zuzenzuzenean baliatzen gara ura, janariak, egurra, beste zenbaitez, ordea, aldatuz eta birmolatuz: kotoiz eta beste landarez oihalak egiten ditugu, mehatzez lanabesak eta makinak.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. oihartzabal 00015 Lurrak eskaintzen digun guztiak abereak , landareak eta mehatzak osatzen du IZADI-BALIABIDEEN MULTZOA.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak x. mendiguren b. 0057 Meatzaritza Mineralak meatzeetatik ateratzen dira.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak gizartea/4 0059 Bestelako industri produktuak
Elikadura, edariak eta tabakoa
kimika
Burdingintza eta metalgintza
Tresneria eta bestelako metal-industriak
Petrolio, meatze, eraikuntza eta elektrizitate-industriak, grafiko honetan sartu ez badira ere, guztien artean industri produkzioaren ia ehuneko hogeia dira.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak m.p. ormaetxea 0117 Hau da, etxeak eraiki eta hotz-beroetatik babesteko jantzi egokiak egiten ditu; lurra landu eta animaliak hazten ditu, hortik janaria lortzeko; meatzeak zulatu, ibilbideak egin, material berriak lortu, medizinak aurkitu eta ibilgailuak asmatu ere bai, leku batetik bestera abiadura handiz joateko.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 0041 Garbi dago oraindik meatze gehiago aurkitzeko egoeran gaudela, Halaz ere, erreserbak ez dira hasieran pentsatu ziren hainbatekoak zentrale hauekin jarraituz mende bukaerako azkenetan ginateke, oraintsu Australian aurkitu den meatze inportantea ere kontutan hartuz.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak k. igea 0138 Geroago, probintziako meatze aberatsetatik ateratako mineraletaz egin ziren sal-erosketak.

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0049 Meatze batetan lan egitera doaz.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0049 Orgak meatze barrurantz bultza itzazue.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak saioka/3 0049 Heldu zarete; orain meatzeko ormak aztertu behar dituzue, aterako duzuen mineralkia non dagoen, eta orma ongi dagoenentz ikusteko.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0373 Produkzio-unitate hauetan industria eta lurgintza, biak, elkartu nahi ziren, tokian tokiko ondasunak (landa-produkzioa eta meatzak, adibidez) industria arinetan landuz.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak a. prego 0069 Meatzen eguneroko iharduna korneta hotsez hasten zen egunsentian, eta ilunabarrean bukatzen zen.

23. 1969-1990 euskara batua literatur prosa k. navarro 0263 Mehatz majiko bateko iratxoak ziruditen, mendietako gnomoak bilkuran.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0253 Eskola metalurgiko honen berri ematen du elkarteak 1784an Erregeari zuzendutako gutun batean eta horretan ikusten denez Faustok Freibergen ezagutu zituen gai-antzekoak ematen dituzte Bergaran ere: Mineralogia orokorra eta aplikatua, meatzeen ustirapenerako teknikak, lurreko geometria, Marrazketa Teknologikoa, metalurgiari egokitutako Fisika eta Kimika eta metalen entseiua.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0255 Elkartearen Aldizkariak, Extractos deritzana, gai metalurgiko eta arazo mineralogikoei buruzko Faustoren zenbait memoria argitaratu zuen: Burdinezko eta hojalatazko xaflak berauen ekoizpenari buruz; beste bat Somorrostroko meatzeen egoera-ri buruz eta beste bat Lurraldeko mineralen bilduma baterako egitasmoa eskaintzen duena.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0255 Ondoren Espainia Berriko Meatzeetako zuzendari Orokorra eta Meagintza-Epaimahairen lehendakari izendatuta izan zen.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak k. mujika 0255 Juan Jose, bere aldetik lanean ziharduen Colombian, eta meatzeetan aditua zenez gero laguntza bikaina eskaini zion Jose Celestino Mutis apaiz gaditarrari, zeina 1784an Colombian azaldu zen Espainiatik irtendako espedizio botaniko handi baten buruzagia izan bait zen.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0266 Bitxia da aipatzea ezen sistematizazio honetan meatzetan lan egiten zutenek ez zuten parterik hartu.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0270 Meatzetako ura airera ateratzeko tresna bat izatetik (1700) iraultza industrialaren ikur izatera pasatu zen.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0270 1765.ean, Watt-ek egin zuen gehiketak (kondentsadorea) efikazia oso handia erakutsi zuen, eta meatzetan lehendabizi, industria astunean gero, eta ehungintzan azkenean, erabiliko zen.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j. iturbe 0272 Aurrerakuntza industrialak errekurtsu berriak eskatzen zituen eta ikertzaileek mineral eta meatz berrietako konposatuak analisatzen indar handiak erabili zituzten.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.a. irabien 0399 (...); kobreak toxizitate berdintsua dauka, bere sulfatoak aktibitate bakterizida edukiz; nikelak, aurrekoek baino toxizitate handiagoa daukana, zink eta kobrearekin batera agertzen ohi da; kromoak balentzia baxua daukanean (kromikoa) ez du toxizitaterik erakusten, baina balentzia altuetan (kromatoa) kontrakoa gertatzen da, nitrifikazioa galeraziz; berunak, industria eta meatzetatik datorrena, intoxikazio tipikoak sortzen ditu; merkurioak, poluzio-episodio batzuk sortu du, espezie batzutan (maila trofikoan) metatzeagatik; kadmioak, galvanoplastitik datorrena, oso toxizitate handia dauka; selenioa eta artsenikoa, nekazaritza-, industri- eta meatzetatik datozenak, kontzentrazio (kantitate / eguna) permitigarrietan aurkitzen dira.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak zientekn 0387 Antzinatean burdina lortzeko behar ziren bi baldintza edo langai nagusiak bazituen Euskal Herriak: meatzeak eta basoak, alegia.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. ugalde 0157 Gure artean ba zegoen gaia, meatza, minerala, egurra, t.a.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak legazpi 0054 Lekan-eko gailur edo buruari Lekanburu zioten eta Lekan meatzen beheko aldeari Lekanazpi (Lekazpi, Legazpi).

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak legazpi 0147 Meatza Zerain eta Mutiloatik zekarten; ikatza, ordea, herri bertako menditatik, zenbaitetan inguruko herrietara eta Arabarantz ere jotzen zuten egurrikatz bila.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0041 Barreno-zuloa. Obra-fabrika eta harkaitzetan, batez ere harrobi eta meatzetan egindako zuloa, gero polborarekin edo beste lehergairen batekin bete eta harria lehertzeko edo zulatzeko balio duena.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0069 Meatzetan, zuloetara igogailu batetan jaisten dira.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0069 - Mineral eta harri baliotsu gehienak zerro sakonetan aurkitzen dira eta esplotatzeko meatzeak zulatu behar dira.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0069 - Meatzerik garrantzitsuenak ikatz meatzeak dira, izan ere gas toxiko eta sukoiak botatzen bait dituzte.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0069 ARIKETAK 9. Non behar izango da langile gehiago, lur azpiko meatze batetan ala zerupeko batetan? Zergatik?.

42. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0079 Non zegoan Oiartzun'en garrantzi orren sustraia? Arditurri'ko meatzetan.

43. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0079 Eta meatz oietatik ateratzen zuten zillardun berunean.

44. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0079 Oiartzun'go Aia-Arri izeneko mendien maldan daude meatz oiek.

45. 1969-1990 gipuzkera saiakera-artikuluak b. latiegi 0079 16 kilometro bai bait dituzte, 16 kilometro! meatz oien arpeko bideek, eta 200 urte ta 600 meatzarien lana bear izan bait ziran arri gogorrean 16 kilometroko bide oiek zulatzeko.

46. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak f. larrea 0001 Gaurregun oraindik inork ez du asmatu zein zen meatza urtzeko sistema.

47. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak f. larrea 0001 Hamaika proba egin dira, ehun aldiz nahastu zen meatza ikatzarekin, baina inoiz ez zen hortik burdinik atera.

48. 1991> euskara batua ikasliburuak baietz/6 0119 d) Aspaldian, osaba urre bila (ibili) / kalkopirita mehatzea aurkitu.


49. 1991> euskara batua ikasliburuak teknolmekan 0034 Egun, Iparramerika eta Brasilgo meatze batzuetan bakarrik dago jatorrizko egoeran.


50. 1991> euskara batua ikasliburuak fisika/3 0087 Honek berebiziko aldaketak eragin zituen produkzioan eta XVIII. mendean zehar garapen azkarra izan zuen, meatzetan, burnigintzan, ohialgintzan, garraioetan eta ia arlo guztietan aplikatu zelarik.


51. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0059 Oihala gogorra izaki, mehatzetako langileei erabilgarria egingo zitzaiela otu baizitzaion.

52. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. urkijo 0059 Zergatik ez du inork meatza garbitzen, zergatik ez dago garraiuntzirik?


53. 1991> euskara batua literatur prosa n. beristain 0039 Kasu gehienetan mehatzetan lan egiten zuten soldatapeko jornalarien kokapen denboraldia laburra zen, baina hala eta guztiz ere jende asko gelditu zen lan finko batekin.

54. 1991> euskara batua literatur prosa m. lopez 0093 Eta horren ikaspidea da: nik asko jatea, zure mehatzea.


55. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00003 Ospe handia du Euskal Herrian, eta aspaldidanik, burdinaren industriak. Lehenik, mendian meatze txikien eta ikaztobien inguruan egoten ziren agorrolak izan ziren. Ondoren, Somorrostro inguruko enkarterrietako meatze garrantzitsuek zearrolak eta gabiak hornitu zituzten. Antzinako burdinola hauek ibaien inguruan kokatzen zituzten Erdi Aroan ere, horrela, labeko sutegi-hauspoak mugiarazteko eta burdina lantzeko mailu eskergak altxatzeko gauza zen energia hidraulikoa aprobetxatzen zuten.

56. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. mendiguren b. 00076 Saskigintzako artisau-lantegi hauek deuseztarazi dituzten plastiko-zuntzez edo kautxuz egindako produktuak bizi digun garai honetan agertu arte, landa-industria honek kemen handia zuen. Gipuzkoan, Ibai Ederreko ibarrean kokatutako Urrestila, Nuarbe eta Matxinbenta inguruan eta Oñati, Segura, Zumarraga eta Astigarraga herrietan, garrantzitsuenak bakarrik aipatzearren, artisau ugari biltzen zen. Nekazaritza eta abelazkuntza neurri eta forma anitzeko saski-motaz hornitzen zuten, baina arrantzarako eta meatzetarako ere asko egiten zituzten, merkataritza eta kirola ahaztu gabe, jakina.

57. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pottoka 00067 Inork ez du pottoka txiki baina gogorren beharrik, nahiz eta belar eta lasto apurraren eta burduntzali bete pentsuren truke hamaika ordutan eta abasberuan lan egin milaka tona mineral azaleratzen. Pottokak saldu ere egin ziren Frantziako, Ingalaterrako eta Italiako meatzeetarako.

58. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pottoka 00067 Egun, meatzeak itxi dira, baina gure zorionerako pottokak han daude, mea-arroan. Zuhaiztiko eta Galdamesko mendietan, aitamak bizi izan eta nekatuta, isilean eta otzan hil ziren lekutik hurbil.

59. 1991> euskara batua saiakera-liburuak industri ondarea 00040 Hasiera batean meatzeen ustiaketa modu tradizionalean egin zen eta konpainiak ez zuen inolako ordezkaritzarik herrian.

60. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0068 Beranduago Plinio geografoak, I. mendean, aipatzen ditu jadanik Euskal Herriko meatzak.


61. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orhipean 0068 Erromatarrek ongi ezagutu eta hustiatu zuten zenbait meatz Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan, hauetatik, burdinaz gain, zilarra eta beruna ateratzen zituzten.


62. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0014 Mendiko urak baliatzen dira, baina ez lurazpiko meatzak, alta burdina badago Larraiñen, bauxita, galena, Santa Grazin, kobrea Ligin.

63. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidaiazient 0018 Lan zaila eta arriskutsua zen eta, inoiz, alumina eta potasa sulfatoko meatzean zeharkako eta utzitako galeria batean zegoen airetan, itota hiltzeko zorian ibili zen bera ere.


64. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidaiazient 0018 Baina, arriskuak arrisku, meatzeetako gas desberdinak analizatu eta konposizioa jakitea lortu zuen.


65. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidaiazient 0018 Lanpara haiek meatzetan maiz erabili ziren, urte batzuk geroago Davyk hobetu eta lortutako lanparaz ordezkatu ziren arte.


66. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidaiazient 0110 Zenbaitetan meatzetara arratsalderarte ez zen heltzen eta gaueko bederatziak baziren ere jaitsi egin nai izaten zuen.


67. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1994 0013 1.- Salbuespenez, Foru Aldundiak Katalogoko mendiak hartzeko edo erabiltzeko baimena eman ahal izango du argindar edo komunikabide instalazioak eta isurkien eramaleak jartzeko nahiz herri eta gizarte intereseko bestelako erabileretarako, bai eta herrilan edo herri zerbitzuetarako, ur, mehatze edo bestelako kontzesio administratiboetarako, edota mendiari uztartutako interes pribatuko bestelako erabileretarako, esate baterako, erlauntzak, produktuak ateratzeko kableak eta horrelakoak jartzeko baldin bada.