XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak r. irizar 0041 Aldi berean, eta gogor antxean, lehengoa baiño makurrago den modernismo berri bat salatzen du, Maritain-ek gaurko aldiaren ezaugarrietan somatu bide duena.

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak r. irizar 0044 Baiña, gehiegikeri batzuk gertatu direlata, modernismoa aitatzea, eta egungo Eliza indarberritzen enpeiñatzen diren beste guztien alegiña ez ezagutzea, justizigabekeri eta estukeria da,
kristau militanteak eta apaizak desesperaziora amildutzeko aiñakoa, honelako epaia Maritain-en izena daukan gizon batengandik datorrenean
F. Biot.

3. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak lmuj 0911 Ildo horretatik ibiltzen hasiko da, beraz, XIX mendeko estetika gehiena, hots, sinbolismoa, inpresionismoa, expresionismoa, modernismoa, surrealismoa, etab.

4. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0127 Euskal poesian modernismoak orduantxe biztu nahi zuen mementu justuan, Lekuonak ausardia izan zuen poesia berriari herri-poesiaren eredua proposatzeko, dei eginez .

5. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak vill 0034 XX. mende hasieran, Modernismoaren ideologia azaldu zenean, Elizak zenbait agiri eta erabaki eman zituen, fedearen auzirako axola handiko direnak: Pascendi Entziklika, Lamentabili Dekretua, Modernismoaren aurkako zina, etab.

6. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Adar autonomo sendo bat Estatu Batuetan sortuko zen (horren eragina Europan bertan ere sentituko zen); estilo horren aldaera, Kataluniako modernismoa, Kubara iritsiko zen; han erabat tropikaldurik, zigarro kutxetan ere agertuko zen; belga eta italiarrek beren aldetik berebiziko etxe aberatsak eraiki zituzten haiek Arjentinan eta hauek Txilen.

7. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0018 Estilo edo diskurtso-erak ere Erdi Aroko ipuin mitikoetatik modernismoaren ipuin nihilistetara hedatzen dira.


8. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0018 Hiru galderon bidez, hitzaldi honek gararazi nahi duen tesia zera da, Atxaga eta Pott euskal literatura buruaski, arrakastadun eta kanonikoa gararazteko saioan Etiopia bezalako liburuekin bidea urratu bazuen Obabakoak-ekin jomugara iritsi dela, honetako modernismoak erabilitako taktika eta eredu beraz baliatuz.


9. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0018 Alabaina, eta hitzaldi honen iritziz, modernismoa indarrean ez den garai honetan, modernismoaren mugak birpentsatzea beharrezkoa da, haren atarramendu bera euskal literaturak jasan ez dezan, aurreko hitzaldian argi utzi nahi izan dudan bezala.


10. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0040 Horixe baita modernismoaren zama: herio helburu bihurtzea.


11. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 3.2. Modernismoaren mugac


12. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 Kontraesan hau, historikoki aztertuz gero, modernismoa oinarritzen den kontraesan bera dela ikus daiteke.


13. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 Modernismoak itxura desberdinak hartu baditu ere, Hegoamerika, Iparramerika, Portugal, Espainia, Ingalaterra, Frantzia eta Alemanian, eta beraz guztion kontu ematea zail bada ere, ingelesez, frantsesez eta gazteleraz idatzitako modernismoaren itzala nabaria da Potten eta, geroago ikusiko dugunez, Obabakoak-en.


14. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 Alegia, Europako literatur hegemonikoetan modernismoa desagertu den garaiotan, modernismo honek jarauntsi berezia utzi du zenbait 1iteratura ez-hegemonikotan, hala nola hegoamerikarra (Borges eta Cortazar zubi direlarik), espainiarra eta, gure kasuan, euskalduna.


15. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 Jamesoni jarraikiz ordea, bi modernismo bereziko nituzke.(29) Jameson, Fredric, Postmodernism or the Cultural Logic of Late Capitalism, Durham, Duque UP, 1991, 305. or.


16. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 II. Mundu Gerra aurrean hedatzen den modernismo lehena edo modernismo klasikoa (1880tik 1945-era arte edo hedatzen dena) eta gerraondoan luzatzen den modernismo berantiar eta kanonikoagoa (Borges, Nabokov, Beckett... ), modernismo garaia edo eritz dakiokeena (hor nonbait 1945etik 1980ko hamarkada arte hedatzen dena).


17. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 Modernismo klasikoak bezala literatura zeregin autonomotzat defendatzen du modernismo garaiak.


18. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0041 Baina modernismo klasikoak eta abangoardiek (futurismoa, surrealismoa, Nouveau Roman-a...


19. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0042 (...) autonomia hori erresistentzia bezala defendatzen duten bitartean, testua irakurgaitz bihurtuz, gerraondoko modernismoak ez du jada erresistentziarik oposatzen eta beraz testuak berriro ere klasiko izatera iragaten dira irakurterrezak klasikotasun honetatik beren aberastasuna ateraz.


20. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0042 Hori genuke modernismo klasikoaren ezaugarririk nagusiena.


21. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0042 Modernismo berantiarrak aldiz, literatura zaildu beharrean erraztu egiten du eredu klasiko ezagunak hartuz.


22. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0042 Modernismo klasikoak bezala, modernismo garaiak ez du literatura zeregin historiko gisa ulertzen baizik eta historiatik at.


23. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0042 Alegia, modernismoak literatur tradizioa, bere hasieratik Europan eta beste herritan (Japon, Txina, herri arabiarrak...) egun arte, literaturaren erresuma bakartzat onartzen du.


24. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0052 Genealogia hori kontutan hartuta, onartu beharra dago modernismoaren eta postmodernismoaren kronologia jarrai eta kontsekutiboak ez duela zentzurik Atxagaren lanean ere.


25. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0052 Beraz Atxagaren beraren kronologiatik begiratuz zera gehituko nuke, lehen modernismo klasiko bat eta gero, Atxaga errealismo magikoaren bidean barneratu zela Camilo Lizardi eta Jose Francisco bezalako ipuinekin.


26. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0052 Dagoeneko hiru aldi edota idazkera berezi ditudanez Atxagarenean (modernismo klasikoa, errealismo magikoa, modernismo garaia) hiru aldiok bereiztetik abiatuko naiz, guztietan datzan alegoria topologiko iraunkor hori aztertu eta ulertzeko.


27. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arte modernoa 0245 Britainia Handiak, eklektizismotik Modernismorako igarobidea Eskoziako taldearen obrak eta distirapenak adierazten ditu;