XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak ayerb 0001 Baleike euzkeran egotea beste itzen bat egokiagoa bañan orain aldian etzait bururatzen.

2. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa etxde 16 seme 0121 Gramatikak eta iztegiak garai artakoak izateko meritu aundia dute, baiñan oraiñaldian gai oietan asko sakondu geran ezkeroz ez dute probetxu aundirik.

3. 1940-1968 gipuzkera literatur prosa etxde 16 seme 0121 Alabaiña, oraiñaldiko euskaldunoi txit ernegarri zaizkigu liburuok Larramendi ta bere aldiko jakintasun eta mentalitatearen ezaugarri.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak zait 0024 Eder zaigu aren iritzien berri yakitea, oraiñaldiko olerkaririk bikaiñenetarikoa izaki.

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak etxde 0067 Gure idazle zaharrek, gramatikari dagokionez (eta bitxi da! gramatika legeak ongi ezagutzeke, anartean ezpaitzen gramatika estudiorik egin) guk baiño askoz obekiago eta segurantzi geiagorekin idazten zuten, erriaren iturbegi gardenetik xurgatzen baitzuten uneoro euskal-jarioa eta Bidasoaz besteko oraikaldiko gure anaiak, beren arbasoen akatsik larrienak bazterturik, guk baiño sakonago ta obekiago ezagutzen dute gure mintzaira eta guk ez bezalako graziz eta ederrez jazten dute euskal-literatura.

6. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak etxde 0076 ERAIL-ERAN. Itzak ez-ezik aditzak eta aditz-jokoak ere asmatzen dira gurean eta burukomin aundirik gabe asmatu gaiñera. Erriak oraiñaldian, il'ekin adierazten du morir eta matar. Alabaiña, antziñakoek, matar esateko eran zeukaten eta matador edo asesino eraille (entzun'etik entzule bezala).

7. 1940-1968 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... g. ansa 00001 Ain argi agiri dan gauza danez, bere oraiñaldia erakutsi bearrik ez dago.

8. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Izan be, bitxiak dira begiratu batez egite-erazko orain-aldian darabilguzan ikako jokoak: (Ni etorri) nok / non (nona).

9. 1969-1990 bizkaiera saiakera-artikuluak p. puxana 0002 Bizkaieraren barrutiari bagagokioz, leen-aldian ikako jokotzat agertzen eta erabilten diran adizkiak (nintzoan / nintzonan, zoan / zonan, gintzoazan / gintzonazan, zoazan / zonazan) ez litzatekez berez ikako jokoak izango, zukakoak baiño, orain-aldiko nok / non, dok / don... jokoetako o erantsiz zerbait aldatuta, izan laguntzaille igarogatxak ez dauko-ta, Azkuek diñoskunez, ikako jokorik.

10. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak kllegea 1984 0012 Bestalde, orainaldia antolatzea, Euskadi gaurregun jaurri ahal izatea bermatzea, 1839garrenerarte zegoen ihardutze erapidetzari eta 1878garreneko lehenengo Ekonomia-Itunetikako berarizko antolakuntzari eustearekin batean egin ezinezkoa da.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak p. salaburu 0160 Nola egiten da? Lehenengo ta behin (15) lehenengo ta behin: ante todo; aditz nagusiak aspektu marka galtzen du: ikusi Indikatiboa: orainaldia kapituloan hori buruz (16) -i buruz: acerca de esan duguna.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0039 3.1.1. Konstatazio bat lehendabizi
Lafonen argi adierazi duenez, idazle zaharrek inoiz ez darabiltzate aditz forma batzuk indikatibozko orain aldian soilki.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0039 Beste aditz batzuk ostera, patxara oso onean, erabili ohi ditue idazleok indikatibozko orain aldian eta iraganean soilki, ezetariko morfemarik gehitu gabe.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak u. larramendi 0008 Eta gauden ziur bere senide Gipuzkoako Kutxarekin batera Kutxa berriaren eraketa antolatuta ere, Gipuzkoaren eta bere komunitate osoaren (eta Andoainek bere lehenaldi eta bere orainaldiarengatik, postu gailen bat betetzen du hemen) alde lehia eta ilusiorik handienarekin lan eginez jarraituko duela.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.k. arbilla 0330 Hala ere, behatutako ipuinei dagokienez, orainaldiko formak dira (TU + Orainaldia, TZEN + Orainaldia, Orainaldi Trinkoa), batez ere, erabilienak.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0028 Oinarrian, hiru zerrenda mota daude: - zerrenda lexikoak, ikasleei hitz multzoak aukeratzea eskatzen zaielarik, hala nola sukaldean aurkitu ohi ditugun gauzak, bidaiatzearekin zerikusia duten aditzak, eta koloreak edo jantziak; - zerrenda funtzionalak, zeregina esaldiak apuntatzea delarik, hala nola norberaren gustokoak direnak eta ez direnak adieraztea, kunplitua izateko erak, adostasuna adieraztea edo jendea zerbait egiteko konbentzitzea; - zerrenda gramatikalak, ikasleek loturazko hitzak, orainaldi burutugabearen adibideak, erlatibozkoak, e. a. atzematen dituztelarik.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak b. uraga 0047 Protagonista, izan ere, erlijioaren arloko ideietan ez ezik, gainerako arloetan ere bilakatu egingo da, bere ideien jabe bihurtuz, nobelaren orainaldian dituen hamasei urteei dagokienez; umetan ezin kolokan jarrizkoak ziren gauza asko, beraz, kolokan jarriko ditu heldutasunerako bidean.

18. 1969-1990 gipuzkera liturgia agustindarren liturgia 0108 Jauna, gure Aita San Agustiñi, oraiñaldiko ondasun iragankorren gaiñetik, betiko eta egiazko ondasunak maite izatea eman zenion; egizu, guk ere, mundu onetako gauza iragankorren gaiñetik, Zuregan aurki dezagula pozaren eta itxaropenaren egiazko iturria.

19. 1969-1990 gipuzkera literatur prosa urruz 0012 - Ixillik zaude; orain-aldian badu aurreragoko lanik, bere txakoliña goratu eziñez.

20. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j.l. iriarte 0096 Oraiñaldian ba-ditugu eskuera milla eratako jolasbideak.

21. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak j.l. iriarte 0157 Esaterako, oraiñaldian ospatzen diran nazio-arteko ariñeketa edozeiñetan esku-artzen duten kirolarien kopurua ez genduke osatuko, ziur aski, azken 40 urteotan Euskal Erri`ko laisterka-apustu guztietan esku-artu duten laisterkariak zenbatuarren.

22. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00071 DENBORA: Geltokiko bost minutu horiek, orainaldian. Udakoa, iraganean.

23. 1991> euskara batua ikasliburuak murgil/4 00180 - Izenburua: Gaia islatzen duena. Letra berezia, neurria, kolorea, kokapena... Laburra, aditza orain aldian, ezezko esaldirik ez, ezta adjektiborik ere.

24. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0001 Noiz? / Zenbat? / (urte) / niretzat / zuretzat / ukan / (orainaldia)


25. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0001 Nortzuk? / Zertan? / Zenbat? / (kilo) / Nolakoa? / ukan / (orainaldia) / ezin/ahal / ari izan / jasotzen / eramaten / ebakitzen


26. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0002 Noiz? / -rik? / Zer ordutan? / Izan / (orainaldia) / dabil, datoz / lo egiten / gosaltzen / bazkaltzen / afaltzen


27. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/4 0002 Noiz? / Nori? / Norekin? / Nork? / zait, zaizu, zaio / geroa: -ko/-go / ukan / (oraindaldia)


28. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0055 Narratzailea ez da aldatzen, baina bai aldatzen da aditzaren denbora: orainaldia eta lehenaldia.


29. 1991> euskara batua ikasliburuak sirimiri/6 0055 Nondik nora kontatzen du orainaldian?


30. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0018 Didazue, aditz laguntzaileak, berriz, jakinarazten digu indikatiboa dela aspektua, orainaldia dela denbora eta zuek niri direla pertsonak.


31. 1991> euskara batua ikasliburuak zipristin/7 0014 Jadanik ezin nintzaketen *nintzaketen: haiek ni (ezin ninduten) (orainaldian: nazakete) ikusi.


32. 1991> euskara batua ikasliburuak j.a. mujika 0113 7. PASA ONDOKO ESALDIAK ORAINALDI 'LEUNERA'

33. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0184 1. Baldintza errealak: Indikatibozko aditzak erabiliz, orainaldian edo lehenaldian ekintza erreal baten berri ematen dute.

34. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0188 a) Orainaldiko eta geroaldiko alegiazko baldintzak

35. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/2 0188 a) multzoko adibideetan ikusten duzunez, orainaldiko eta geroaldiko alegiazko ideia irreal hori adierazteko, aditz nagusiari -KO erantsi behar zaio bai aurrekoan eta bai ondorioan.

36. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0056 Fedea banakoaren garrantzian, nortasunaren esanahian, gizakume berri bakoitzean berriro hedatzen den horretan, ezin da aski sakon bizia izan gugan, gure nia itotzea mehatxatzen digunean iraganak, irenstea orainaldiak.


37. 1991> euskara batua literatur prosa x. arregi 0056 Ahultasunetan maitagarrien hartatik, mundua ederregi ikustetik, gu gaur-egundarrok salbu gara, eskerrak ilusiogabeko gatazka gogorrak orainaldian harekin une berean bedeinkatzen eta madarikatzen gaituen eskola mingotsari; salbu gara orobat, errealitatearen ezagutzan zientzia modernoari eta lotezinezko garapen sozialari zor diogun irabazi neurrigabekoari eskerrak ere.


38. 1991> euskara batua saiakera-liburuak baietz ba! 00011 - Aditza: zer, nori, nork, orainaldian, 3. pertsonan.

39. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l. alberro 00070 Estrofaz-estrofako azterketa sakonegia delakoan, ezaugarri aipagarrienak adierazi besterik ez dugu egingo: orainaldian emana zaigu istorioa, kontatu egiten zaigu, oso da narratiboa, dramatikoa esango genuke (antzezteko aproposa). Aipatzekoa da lan honek naturarekin gordetzen duen lotura: mendi, harkaitz, gerizpe, txori, ur, eguzki, belartxua,... hitzak darabiltza Iraolak.

40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. garzia 00160 Euskararen tipologiak uzten duen punturaino, egia da bide batetik abia zitekeela euskal prosa (Leizarragarenetik, kasurako), baina izanbalizko bideak ezin gaitu etorkizunera eraman, ez baita pasatzen orainaldi errealetik. Interesgarriak dira, jakina, aukeratu dugunaz besteko jokabide horien azterketa teorikoak, abiatuak garen idazmolde hori malgutu eta fintzeari begira.

41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.m. irazola 0075 -Orain aldia: Ahal erak, berez, beti du gero kutsua, orain egin gabe dagoen zerbaitetarako ahalmena adierazten duenez gero.


42. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. gabilondo 0134 Orainaldi eskizofenikoan bizi dira.


43. 1991> euskara batua saiakera-liburuak in: barthes, roland: idazkuntzaren zero gradua; testuaren atsegina, 7-22 0017 Barthes-ek irteera-bide bat bilatu nahi dio gure orainaldiaren impasseari, zeren lengoaia oro, leku eta ahots batetik ahoskatzen den bezain laster, lengoaien gerraren preso da, borroka ideologikoan sartzen da.

44. 1991> euskara batua saiakera-liburuak zuzenbhizkera 0203 Era aktiboa, forma pertsonalak, aditz trinkoak, orainaldia eta indikatiboa baztertzeko joera du.

45. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a.i. morales 0083 Irakasleak eredu gramatikal baten forma eta horren erabileretariko bat aurkezten dizkio taldeari, testuinguru argi batean, adb. orainaldi trinkoa, oraintxe egiten ari garen gauzak adierazteko, edo funtzio edo nozio bat adierazteko moduak adb. gonbidatzea eta dotoreziaz uko egitea.

46. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a.i. morales 0083 b Sorkuntzaren etapan ikasleek larregi erabiltzen dituzte hizkuntz item berriak (adb., orainaldi burutugabea erabili joaten naiz orainaldiko ekintza guztiak adierazteko, esanahia aintzat hartu barik), edo moldatzen dira komunikazio-jarduera bat egiteko, ikasitako item berri bat ere erabili gabe.

47. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0325 Ez da txikiagoa horregatik haren menpegabetasuna: errealitatearen osotasunean naturaren indarra bere-bere propioa baita: eta agerpenean oro, nazioa, lurra, zerua, ingurua, iragana eta orainaldia, itxia baitago dena, mutua eta hila, berak asmatzen ez badu nola ireki, nola entzun eta biziarazi bere barneko indar propioarekin"74 ..

48. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak a. barreña 0081 Lehen urrats baten, haurrek orainaldiko singularreko hirugarren pertsonari dagozkion adizki trinkoak baino ez darabiltzate (egon eta jakin aditzekoak, batez ere).

49. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... e. jimenez 0020 Orainaldi hutsa da beste aroa.