XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 Endaz eta jayetzaz persitarrak ziran Aton eta Senen, ziñopa ospatsuok, eta Deki kaisarraren agintzaldian ixuri eben euren zanetako odola kistarr-siñeskuntzearen alde, ez euren aberrian Erroman baño.

2. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 Erromarren buztarri gogorra austeko asmuz asaldatu ta jagi ziran persitarrak; baña izkillu-indarrez zapaldu onetan bere jainko-aizunak lagun izan yakozala uste eban Deki'k, eta menpeko kistarr guztiei siñestea ukatuazo edo ezpabe eriotzea arrazoteko asmuta erabagia artzen dauz.

3. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 Baña persitarrak Deki'ren menpean oraindik artega egozalako, erria asaldatu ta matxiñadea sortuko ete-zan bildurrez, Aton eta Senen'i bizia kentzen etzan azartu.

4. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 Erroman bere garaitza andiro ospatu bearr ebala-ta, ainbat persitar atxilotuta eukazan kaisarrak: Aton eta Senen be atxilotzeko agindu eban enparauekin Erromarra eroan eta ospa-bide izan ekiozan.

5. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 An doa Baleren kaisarragana ta biotz urduriz diñotso: Nik alak egin dodaz, baña alperrik izan da: persitarr biok euren kistarr-siñeskuntzan sendo dagoz eta gure jainkoen izenik be eztabe nai entzun.

6. 1900-1939 sailkatu gabeak egunkariak euzkadi 1933 0001 Ori ikusirik, an egoan Baleren jaurleak eyagoraz eta deadarrez esan eban: Gizonak, persitar biok sorgin andi batzuk dirala ba dakuzue, basapiztiak be beingoan otzandu dabez-ta.

7. 1940-1968 bizkaiera saiakera-artikuluak a. urrutia 0037 Alesander'ak ez eban egizko aunditasunik Persiarren-begijetan.

8. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak amez adisk 0020 Elade'n nor Temistokel baiño argiagorik? nor altsuagorik? Pertsitarren aurkako gudan buruzagi, Elade yaregin zun yoputasunetik; bekaizkeriz atzerriratuta, ez zun eraman, bear bezela, aberri eskergaiztokoaren bidegabekeria.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0012 India eta Persia-ko ibiltiaren arteko kultura eta merkatalgoaren elkartrukaketa dela medio, joku hau berehala zabaldu zen arabiarren artean, pertsiarren lurraldeak indarrez hartzean.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0012 Xakea lau erregeen joku edo chaturanga-tik datorrela ukatu egiten du historialari honek, zeren nahiz eta oso zaharra izan, guk ezagutzen dugun pertsiarren shatrang (xake arrunta) baino berriago eta gaitzago baita.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak xake 0032 AL PIL deitzen zioten pertsiarrek elefanteari.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zipristin/6 0049 Aintzinatean, nola pertsiarrek hala greziarrek, nahiz erromatarrek nahiz kartagotarrek, telegrafia optikoaren bidez transmititzen zituzten berriak; honetarako suziriak jartzen zituzten muinoetan eta mugitu egiten zituzten alfabetoko letrak osatuz.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0120 Gauza berdina gertatu zen pertsiarren artean ere, Zaratustra esklabuen moralaren predikari gisa agertu zen arte.

14. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0058 Persiar golkoaren inguru haiek munduko lurralde bero eta sikuenen artean daude.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/1 0040 Ifarraldean menditsu eta desertu, medotarrak bizi ziren, hegoaldeko lautada marduletan pertsiarrak finkatu ziren bitartean.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/1 0040 Pertsiar inperioa.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/1 0040 Mende askoz medotarrak izan ziren eskualdean jabe; gerora, K.a. 500 urte inguru, Ziro pertsiar erregeak Media menderatu eta inperio bakarra eratu zuen, bere seme Kambisesek eta hiloba Dariok zabalduko zutena.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/5 0106 Lehenen artean europear eta siamesa arrazakoak dira preziatuenak; bigarren taldean pertsiar eta birmaniar arrazakoak.

19. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... unescoalb 1990 0001 Atena garai horretan bere ahaltasunen gailur-gailurrean zegoen: 170 arrauneko gerrako hiru arraun iladako untziz hornituriko armadari esker pertsiarren indarraren aurrean Egeo itsasoan zuen agintea bere gailurrean dago eta bere sistema demokratikoak berrikuntza sakon bat izan berri du, Perikleren erreformei esker.

20. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... x. kintana 0002 Bere historian zehar, Georgiako Elizak pertsiar, arabiar, mongoliar eta turkoen erasoak pairatu ditu.

21. 1969-1990 sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... x. kintana 0002 Joan den mendearen hasieran, 1801.ean, Errusiako tsarrak, Georgia turko eta pertsiarren erasoetatik gordetzeko atxakiaz, bere agintepera ekarri zuen.

22. 1991> euskara batua ikasliburuak gizarte zientziak/dbh 00073 Ekialde Hurbileko zibilizazioen artean hasieran Egiptoko inperioa eta Mesopotamiako inperio desberdinak (Babilonia, Asiria, Akad) izan ziren nagusi, harik eta K.a. VI. mendetik aurrera Pertsiarren inperioak inguruko beste guztiak menderatu zituen arte.

23. 1991> euskara batua ikasliburuak denok senide 00037 Indiako biztanlegoaren gehiengorik handiena Indian bizi da, beste 20 edo 30 milioi % 5 doi-doi Ipar Amerikan, Asiako Hegoaldean, Balin, Fiji irletan, Afrikako ekialdean eta hegoaldean, Pertsiar Golkoan, Kuala Lumpur, Singapur, Hong Kong, Nepal eta Sri Lankan.

24. 1991> euskara batua ikasliburuak denok senide 00037 Indiar eta India hitzak berak ere Sindu (gaurko Indo) ibaiaren izen sanskritotik datoz, pertsiarrek ahoskatzen zuten erara.

25. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j. gomez 00136 Hirurogeiko hamarkadako sofa orlegi deigarritik Da Vinci-ren Giocondaren kopia merke batera, tankera pertsiarreko imitaziozko tapiz batetik igaroz, dena aurkitu daiteke bertan, berrogei metro karratuko espazio eskasean bildurik.

26. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura j.k. igerabide 0013 Antzinako Persiar Inperio garaiko juduen salbakuntza oroitzeko ospatzen da Purim eguna.

27. 1991> euskara batua literatur prosa i. oñatibia 0049 Itsasaldi-asieran, Fedallah, morroi persiarra, agertu zanean, naiko arriturik gelditu ziran tostartekoak.


28. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0011 Munduko penintsula handiena da; Itsaso Gorria eta Pertsiar golkoaren artean kokatutako lautada handia.


29. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0020 JATORRIZKO BEKATUA PERTSIARREN ARABERA (X. mendea).


30. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0029 Borroka haien ondorioz, islamean kontrako bi joera nagusi sortu ziren: gehiengoa biltzen duen sunita eta batez ere Iranen eta Pertsiar golkoko beste zona batzuetan dagoen xiita.


31. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0038 Duela mila urte baino gehiago Pertsiar golkoko marinel ausartek kontinenteak hartzen zituen merkatal sarea osatu zuten.


32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0038 Horrela arabiarren botere politikoa gainbehera hasi zen, bere ordez pertsiarren eraginak leku hartu zuelarik: fakzio desberdinen menpe zeuden aholkularien partez, estatuaren zerbitzuan zegoen burokrazia indartsu eta nagia ezarri zen.


33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0038 IX. eta X. mendeetan islamaren barruan pertsiarren nortasunak indar hartu zuen.


34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak islam-a 0038 Musulman bihurtutako pertsiarrek, beren kultura propioa bultzatu zuten.


35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0192 Zenbait urte geroago, Rasid al-Din (1247-1316) pertsiar medikuak txinatarren inprimaketa-bideen adierazpen zehatza eman zuen.


36. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Teknika hau asko garatu zen Ekialde Hurbilean eta jauregi pertsiarretan ongi ikus daiteke hori.


37. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Haren ondorengoek ere ez zuten arrakasta handirik izan, eta azkenik 525ean pertsiarrek Egipto konkistatu eta beren dinastia ezarri zuten (Pelusa, egun Tell-Farama, 525).


38. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Egipto mende batez egon zen pertsiarren mendean (K.a. 525-404), XXVII. dinastiarekin: Kanbise, Dario I.a, Xerxe, Artaxerxe I.a eta Dario II.a).


39. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Alexandro Handiak egotzi zituen pertsiarrak Egiptotik K.a. 332. urtean.


40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Arrazoi horrengatik erraztasun handiz onartu zuten egiptiarrek pertsiarren agintea (616), eta azkenik arabiarrena (641).