XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Gure jandarmek bortz portuges arrestatu dituzte. Gordeka iraganak ziren Espainiatik hunat. Orai Baionan dute atherbea.

2. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Hiru portuges aleman pasan.

3. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 - Jules eta Raymond Dadsa anaiak, batek 20 urthe, bertzeak 21, gaztena frantses egina, eta Pereira, hau ere portugesa preso altchatu dituzte.

4. 1940-1968 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1946 00001 Joanden egunean bi presoner aleman eskapatu dire Angelutik, beren nagusien bizikletetan. Polizak zerbeit asmaturik, gure Portugesen etchean hatzeman dituzte bizikletak.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0184 On Enrike lnfantea matematikari eta kosmografoa zen, bidaia portugesen eratzailea, gainera.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0184 (Afrikaren kostalde ezaguna luzatzen ari zirela, 1441ean bizpahiru gauza esanahitsu gertatu ziren portugesen aurkikunde lanetan:).

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak eem hizkliter 0137 Portugesa, gaztelania, katalana... latinarekiko dialektoak dira era horretara.

8. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 0055 Ipuin portuges bat kondatu nahi dizut.

9. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 0055 Portugesa diot, baina ez dakit non entzuna dudan, Portugalen ez bada, Portugaleten, edo beste porturen batetan....

10. 1969-1990 euskara batua literatur prosa x. gereño 0049 Jauna berriro eseri zen, begirada Franz-engan bereziki finkaturik zuela: - Nortzu zarete? - galdetu zuen portugesez.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0059 (Gauza bera gertatu zaie, jakina, serbitarrei eta kroazitarrei, galiziarrei eta portugesei, flamendarrei eta nerlandatarrei ipar-aldeko eta hego-aldeko kurdotarrei, katalunarrei; eta... geuri noski!).

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak e. garmendia 0033 Beste guztiak belga, britaniar, frantses, italiar, portuges edo espainiarren menpe zeuden.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak arrantzaria 0190 Pasaiatik euskal bakailao-untziak joaten jarraitzen zuten, Saint Perreko frantziar eta portugesekin konpetentzia gogorra mantenduaz.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak munduan zehar 0044 1478an, portugesek Buena Esperanza-ko lurmuturratik harantz iragan ziren 1487an.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0395 Bokal sudurkari eta ahokarien arteko aurkakotasuna oso bakan ematen da Europako hizkuntzetan, frantsesa, portugesa eta poloniera (eta euskara zaharra) salbu.

16. 1969-1990 gipuzkera saiakera-liburuak onaind 0256 Sendi onek etxe bat zeukan Esterlines kalean, baiña 1813`an, ingles-portugesak Donosti kiskalazi zutenean, beronen etxea ere suak irentsi zuen, ordurartekoan Bizente`k ondutako euskal olerki guztiakin batera.

17. 1969-1990 lapurtera-nafarrera literatur prosa k. ameztoi 0162 Agota, kaxkarota berriak jin zaizkigu kanpo herrietakoak, espainiolak, portugesak, italianoak, arabeak eta beltzak, bakarrik edo familiekin.

18. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak matx 0001 Joseph Chelhod soziologo eta antropologo siriarrak, Georges Losowski literatur kritiko eta itzultzaile poloniarrak, Babacar Fall irasle senegaldarrak, André Kédros idazle greziarrak, Yann Richard, iraniar kulturaren ikerleak, Gregorio Manzur, argentinar idazle eta kazetariak eta José Augusto Seabra, olerkari eta entsegulari portugesak aztertzen dute atzerritarrari, han eta hemen, eskaintzen zaion abegia.

19. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak deia 1986 0001 Eta baita oraintsu arte indartsu baina orain maldan behera hasiak diren beste zenbaiti ere, frantsesa, italiarra eta portugesa kasu.

20. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak egin 1980 0001 Bettino Craxi, italiar alderdi sozialistaren idazkari nagusiak aditzera eman zuenez, Europa Hegoaldeko alderdi komunistak bitara ari dira: frantsesa eta portugesa sovietarren aldekoak edo dira; italiarrak eta espainolak, Moskutik urrutixeago bizi dira aski autonomo izanik.

21. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak herr 1973 0001 Hiru guardia zibilez eginikako patrulla bat patrullatzen ari zelarik aurkitu zen Ibardin gain-aldean eta bidea galdu zuen portuges batzu ezagutu beharrez eta jakin gabe sartu ziren Frantziako lurrean.

22. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak dv zabalik 1986 0001 Nobedade gehiago: lehenengo aldiz, euskarazko LP bat euskara hutsean eskaintzen da, ohizko itzulpenak (euskaratik gaztelaniara, frantsera, ingelesera eta, batzutan, portugesera ere bai) alde batera utziz.

23. 1991> euskara batua ikasliburuak m.j. eceizabarrena 00092 Bestalde, zenbaitetan errealitate linguistiko bakar baten sailkatze desberdinak egin daitezke. Horrela, dialektoaz emandako azken definizioan oinarrituz (bizirik dagoen edo galdu den hizkuntza komun batetik...), latinetikako mintzaira nagusiak (frantsesa, italiera, portugesa, etab.) dialekto edo hizkuntzatzat joko ditugu, aukeratzen dugun ikuspuntuaren arabera: dialektoak dira latinari buruz, hots, ikuspuntu diakronikoaren arabera; hizkuntzak dira ikuspuntu sinkronikoaren arabera edo gaur egungo hizkuntza egoerari begiratuta. Ez dago esan beharrik, dena dela, azken hau dela ikuskera zabalduen eta arruntena, bakarra ez bada ere.

24. 1991> euskara batua ikasliburuak bene-benetan/5 0013 Portugesa


25. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura g. markuleta 0033 Xoana negarrez ari zen, kuxkurtuta, eta Mario bere zapiaz saiatzen ari zen norbaitek beren mahaietan pintatutakoa ezabatzen: IJITORIK EZ! PORTUGESAK, AFRIKARA!.

26. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0076 Portugesez mintzo ziren


27. 1991> euskara batua literatur prosa j. sarrionandia 00475 Fetitxe, portugesezko feitiço hitzetik heldu da.

28. 1991> euskara batua saiakera-liburuak pasaia eta lezo 00016 Ama hizkuntzatzat biak dituztenen kopurua igo egin da; eta azkenik aipagarri da ama hizkuntzatzat beste bat dutenen kopurua: nahiz eta urte hauetan zehar kopuru hau jaitsi egin den, Pasaian jende dexentek du portugesa edo galiziera ama hizkuntzatzat.

29. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00005 Brasileko indiar kultura berri batekin topatu zenean, Antxietak ez zuen zalantzarik izan bertako kulturan barneratzeko. Berak aipatzen duen bezala, Brasileko indiarrekin lortu zuen bizitza integratua izan zen bere gozamenik haundiena. Antxietak bertako kultura ezagutzera iritsi zenez, eta humanitateetan nahiz hizkuntzetan egoki jantzia zegoenez tupi (hizkuntza indiarra), portugesa, gaztelera eta latina hitzegiten zituen, europarren eta bertakoen arteko komunikaziorako baliozko pertsona batetan bihurtu zen.

30. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00027 Portugesek asentamentu hau deuseztatu zuten eta gatazka horien pasarteen kontakizuna Jose Antxietak De Gestis Mendi de Saa poema epikoan adierazten du.

31. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00027 Frantzesen asentamentua deuseztatu ondoren, haiek sakabanatu egin ziren. Batzuk baso barrura sartuz indiar tamoioekin harremanak hasi zituzten, indiarrak zirikatu zituzten portugesen aurka matxina zitezen. Honela Santos, Itanhaémy eta S. Paulo aldeiak eta S. Vicente kapitania maiztasun handiz sitiatuak izaten ziren.

32. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00046 Guarapanim aldeiak garapen azkarra izan zuen basoan bizi ziren indiarrak ere aldeia honetara bizitzera joan baitziren. 1585 urtean eleizaren eraiketa amaitu eta inauguraziorako auto bat idatzi zuen, Antxietak. Auto hau tupieraz bakarrik dago idatzia eta gaur egun portugesez irakur dezakegu M. de L. de Paula Martins hizkuntzalariaren itzulpenenari esker. Martinsek honela dio antzerki lan honetaz.

33. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00128 Gil Vicenteren antzerkian hizkuntzaren bikoiztasuna (portuguesa eta gaztelera) maiz ikus liteke. Egile honen antzerkian hizkuntzaren bikoiztasuna gizarte maila nabarmentzeko izaten zen, adibidez, zenbait pertsonaia portuguesez mintzatzen baziren, artzainak eta laborariak gazteleraz mintzatuko ziren eta denok dakigu antzerkian pertsonaia hauek ezjakintasunaren adierazgarri zirela.

34. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00147 Beraiek eraikitako aldeietako indiarrak armetan altxatu zituzten eta bereziki indiar tupiminoak ziren hots Maracaiguaçú eta Ararigbóia buruzagien gidaritzapean portugesen aldean burrukatu ziren. 1560 urtean portugesek indiar tupiminoen laguntzarekin frantsesak bentzitu zituzten eta Coligni gaztelu militarra deusestatu. Frantzesek hara eta hunat ihesi joan beharra izan zuten.

35. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00147 Aurrez aipatu bezala, Portugesen garaipenak frantsesen sakabatzea ekarri zuen eta hauetako batzuk Brasilgo basoetara sartu ziren, bertan indiar tamoioekin topo eginez berauekin adiskidetzea lortu zuten. Esan behar da frantsesen indiarrekiko portaera, askotan portugesena baino humanoagoa zela, azken hauek, indiarrei tratu txarragoa ematen zieten eta zenbaitetan esklabizatu ere egiten zituzten, guzti horrengatik indiar haiek elkarturik tamoioen Herri Batzarra sortu zuten.

36. 1991> euskara batua saiakera-liburuak e. arozena 00147 1563ko apirilaren 19an San Vicente kapitainiatik M. Nóbrega eta J. Anchieta jesuitak eta Antonio Luis portugesa abiatu ziren indiarren eta portugesen arteko pakearen bila. Iperui bailaran tamoioen Herri Batzarreko buruzagiarekin maiatzaren 5ean topatu ziren. Indiar jentilekin hilabeteko harremana izan ondoren, M. Nóbrega S. Vicentera itzuli zen, Mendi de Saari pakearen baldintzak azaltzera. Indiarrek gibel beldur ziren, Nóbrega ez zela itzuliko uste baitzuten, horrela Anchieta eta Antonio Luis beraiekin gelditzera behartu zituzten, Anchietak berauen hizkuntza eta ohiturak ezagutzen zituelakoz.

37. 1991> euskara batua saiakera-liburuak erlijioak munduan 00042 Dena den, garbitasuna deitu printzipio erlijiosoaren gainean finkatzen da kasta-banaketa. Castus, garbi, portugesetik heldu da hitza. Portugesek Indiako giza taldeak jainkoarekiko hurbiltasunaren arabera zeudela banaturik uste izan zuten: garbiak, eta gainerakoak.

38. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak peillen 0014 Maule-n eta inguruan español eta portuges jatorrizko jende multzoa badago (Bildozen gehiengoa portugesa da).

39. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. lertxundi 0097 Brazileko portugeseraz ere esamolde bera erabiltzen dute adiera berean: engolir o biscoito.

40. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. etxarri 0198 Kritikoen esanetan, bere liburuan Laxalt ez da soilik euskaldunez mintzo, italiarrez eta jugoslaviarrez, suediarrez eta irlandarrez, portuges eta grekoez ere baizik, bigarren generazioko (Estatu Batuetako) hiritar guztiez alegia.

41. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bidaiazient 0179 XVII. mendean bi misiolari portuges Nilo Urdinaren iturburura, Tsana lakura, heldu ziren, XVIII. mendean, berriz, Bruce esploratzaileak iturburura heldu zela pentsatu zuen, Nilo Urdinean gora joanda.


42. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... baleike 1996 0011 Azkenean espainiar eta portugesek egin zuten gauza bakarra lapurtu zieten guztia lapurtu eta buruan sartu zieten guztia sartzea izan zen.