XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera literatur prosa ejercicio santuac 0433 Beguira bere escu guciracoaren señale ceñ seguru eta aguiria ematen digun, heriotza eta bere etsai guciac azpiratuaz, eta bere hitzac uts-eman eciñ lezaqueala, bitori añ garai eta arguitsuaz argui eta garbi aguertuaz, bada Bere gorputz sagraduaz hitzeguiñaz juduai esanic: Deseguizute templo au, eta iru egunean ostera bera eguiteratuco naiz;.

2. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa lf 0015 Orduan debruak ereman zuen hiri saindurat, han eman zuen temploaren gain-gainean, eta erran zion: Jainkoaren Semea balinbazira, aurdik-azu zure burua.

3. 1900-1939 lapurtera-nafarrera literatur prosa ip 0162 Igaraiten ziren orok blasfematzen zien haren kontre, buriak igitzen zutielarik, eta zioielarik: s. Eia bada hik Jinkoaren temploa desegiten, eta hirour egunen burukoz arraberritzen diana, solta ezak hire buria: Jinkoaren semia bahiz, jaits hadi khurutche hortarik.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak jmb 0157 Antxiñatean tenpluei soilik zegokien babes-eskubidea (derecho de asilo), euskal-legeak etxeari orobat ematen zion (15) .

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak f. mendizabal 0008 Simeon zeritzan eta Jainkoaren bildurreko gizona zan, eta Jainkoak aginduta zion etzala ilko Salbatzallea ikusi gabe. Goiz artan, Jainkoaren deia somatu zuan Simeon-ek, eta Tenploruntz abiatuko zan, joanetorri zebillen Jendearen artetik, mutil koskorren algara eta uriaren iskanbilletatik.

6. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak f. mendizabal 0013 Beiñola Tenploan bezela, Bera mundu ontako eztala esan nai izan du.

7. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura f. zubiaga 0017 Merkatura joan zirenak ez ziran eltzen eta tenplotik plazaraiñoko zemaiak egizan zegizkian jainko bildurgarriak, erria dardaraz egola zegola: Aurrak niri; tximistak erreko zaitue zaituzte danok bestela!....

8. 1969-1990 bizkaiera haur-/gazte-literatura f. zubiaga 0017 Esku utsik etorri ziran jaupariak, plaza erditik jainko bildurgarriaren tupin korrokadak entzutean, bildur ziran aren tenploan sartzen.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0078 ATE DEKORATUA. I. mendeko tenplu baten atea: nabaria da dekorazioaren garrantzia.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0108 Tenplu doriarra. Tenplu joniarra. Tenplu korintiarra.

11. 1969-1990 euskara batua poesia emakume olerkariak 0161 Zer inporta din
hire irudia inongo oasitan
isladatzen ez dela
hareak ez haunala eraikitzen
eta tenpluak ezagutu ere ez
hire iturburua inoiz ez zela izan
harako musika sakratu hura
esaten badidate ere
zer inporta din?.

12. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. agirre 0215 Lanak amaitu zirenean, Jerusalen hiriak betidanik izan zuen itxura berezi berezia hartu zuen: Tenploa eta horma-hesiak.

13. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j.a. arrieta 0192 Ezagutzen nuen haren sorterria, Claudiopolis: lortu nuen bere familiaren etxeaz, gure itsasontzientzako mastak ematen dituzten pinadien ondoan eraikitako etxe hartaz, mintza zekidan; Attysen tenpluaz ere bai, muino baten gainean kokaturiko eta bertako musika ozenak oso gogoko omen zituen hartaz; baita bere herriko zaldi eder eta jainko arraroez ere.

14. 1969-1990 euskara batua literatur prosa j. belmonte 0067 Orduan, Markos, bere baitan gelditutako amorrazio osoa askatuz, emakumeengana amildu zen, hiletari guzti hauek tenplutik marrezan izugarriaz botatzen, Kristok tenplutik merkatariak egotzi zituen era berean.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak artea eta gizona 0161 Protestanteek beren elizetatik irudi eta apaindurak kendu zituzten eta katolikoek tenploak erretabluz, eskulturaz, apainduraz, ikusgarrizko kupulaz eta koluna bihurriz beteaz erantzun zuten.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak artea eta gizona 0161 Tenploek ez dituzte jadanik hiru edo bost zutoitarte edo kolunarterik; egitura handizua dute eta kolunarte bat bakarra dute, hori bai oso handia, alboetan kapelak dituztenak eta elkarrekin lotuak daudenak; aurrekaldeek ez dute aurrekoen lerdentasunik, baizik eta apainduraz beterik dauden harri gainean burutu den bordadu lan ikusgarri bihurtu dira.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak d. amundarain 0078 Tenplu barruko zurezko eraikuntza-modu honi buruz Ipar Euskal Herrian imafronteko hondoko korutarako eta alboko murruetarako ere ohizkoa den eraikuntza-modua esan beharra dago gaur ez dela ohizkoa; gaur egun, gure zonako koruak harrilanezkoak bait dira; agian, gerora zurezko lanen aurkako jarrerarengatik, erromaniko-garaiko arrisku guztiak zirela-eta.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak d. amundarain 0078 Eliza erromanikoen ezaugarri guztiz ezaguna, abside-aldeak edo aldare nagusi aldeak izan ohi duen danbor-forma da; diogun bezala, erromaniko-garaian tenpluaren alde honen eraikuntzak izan ohi zuen tankera ederra bezain tipikoa, orohar.

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak u. larramendi 0007 Lehengo mendearen bukaeran, bere semerik prestuenetako biren jaiotza ikusi zuen Andoainek: Agustin Leiza-rena bata (1694), zeinaren kontura jaso bait zen, azpeitiar Frantzisko Ibero arkitekto handiaren eskutik, Toursko San Martinen tenplu bikaina; eta Aita Manuel Larramendi jesulaguna bestea (1690), hain zuzen ere aurten betetzen da bere hirugarren mendemuga Garagorri baserrian jaio zenetik.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0015 Historia hunkigarri hau guretzat sinesgaitza badaiteke ere Siriako kostaldean ez ziren eritzi berekoak izan, eta Jaffa izeneko herrian, mendetan zehar tenplu bitxia magaldu zuten, barnean bale hezurdura itzela gurtuz.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0194 Jarri ados; bakoitzak eraikuntza bat egingo du: ibai gainean zubia duen galtzada, tenplu bat eta abar.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0045 Irudi eta ikono lauek, klima edo atmosfera orokorra sortuko dute tenpluan.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.a. berriotxoa 0045 Irudiek, horrela, zutarri edo mikrokosmos txikiak sortaraziko dituzte gotikoko espazio sakratuaren barnean: tenplurako sarrerak, kaperak eta alboko hormak.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j.l. agote 0117 Azken batean, ehorzketaren garaitzapena, fetxa batzuez geroztik santutegietako iturri termaletan botatako txanponen arrastorik ez agertu izana eta landako tenpluen gainean otoiztegiak eraikitzea bat datozenez, M. ROUCHEk dio bi alditan desagertzen direla praktika paganoen elementuak, belaxkaturik: zelaietan IV. mendearen erdialdean, mendietan IV. mendearen buruan(905).

25. 1969-1990 lapurtera-nafarrera saiakera-artikuluak otoizlari 1984 0034 Hirietan baziren gaitzeko jauregiak, tenplo aberatsak.

26. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j. haritschelhar 0001 Funtsean bertze norbaitek etsenplua eman zauzun tenplotik haizatu zituelarik saltzale ohoinak.

27. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak markina-xemein 0206 Tenplu horrek oinplano laukizuzena dauka eta ate arku zorroztunak; ezaugarri bi horreek eraikinaren estiloari buruzko ñabardurak eskinten deuskuz, nahikoa garbi.

28. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak markina-xemein 0206 Gangeak tenplu osoa hartzen dau, korua izan ezik.

29. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak markina-xemein 0207 Tenplu honek doberarri handiko atea dauka, zutabe toskanarren ganeko hagatz batek babesturik.

30. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00158 Hauek dira, laburbilduz, arkitektura neoklasikoaren ezaugarriak: bertikalaren ondoan lerro horizontala da nagusi; argitasun handikoak dira ingerada arkitektonikoak eta oinplanoak, erregularrak eta zentralizatuak nagusiki; eraikuntza soilak dira, ia kontrasterik eta kurbarik gabeak; fatxadak eta kanpoaldeak egiteko Greziako eta Erromako tenpluen eredua jarraitu zuten; eta, azkenik, tokian tokiko tradizioak gaindituz, estiloa nazioarteko bihurtzeko asmoa izan zuten.

31. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00158 Paestum-eko tenpluetako baten hondakinak, Italian. Giambattista Piranesi italiarra (1720-1778) pintorea, grabatzailea eta arkitektoa izan zen. Piranesik egindako hondakin klasikoen irudiek eragin handia izan zuten estilo hori hartzeko orduan.

32. 1991> euskara batua ikasliburuak kultura klasikoa/dbh 00127 Orduan, Helenok, erritoak agintzen zuenari kasu eginez, zenbait txekor hil ostean, jainkoen baimena eskatu zuen arrenka. Ondoren, eskutik heldu zidan eta Apoloren tenpluko atalasera gidatu ninduen; hantxe, jainkoak argiturik, ondoko iragarpen hau egin zuen:

33. 1991> euskara batua ikasliburuak aita santuen erroman 0014 Bertako agintari eta hiritar aberatsek diru kopuru handiak gastatu zituzten tenplu, etxe, bainu publiko, zirku, garaipen arku, hilobi eta monumentuen eraikuntzan.


34. 1991> euskara batua ikasliburuak e. agirre 0053 3. Bi gizon tenplura igo ziren otoitz egitera.


35. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura i. mendiguren 0006 Arkeologoek antzinako historia aztertzen dute tenplu eta hilobi zahar horiek hondar azpitik ateraz.

36. 1991> euskara batua haur-/gazte-literatura x. mendiguren e. 0005 Idazketa jakintsuen tenplu eta erregeen jauregietatik kalera atera zuten.


37. 1991> euskara batua liturgia abendualdia 00010 Jerusalemera eta bertako tenplura begira bizi da.

38. 1991> euskara batua literatur prosa i. ruiz 00177 (...) erromatar triunfoak zuzendu zituzten jainkoen tenpluetara.

39. 1991> euskara batua literatur prosa i. murua 00068 Musulmanek Ibrahimen meskita eta juduek Patriarken Hilobia esaten dioten tenplua lur israeldarrean dago.

40. 1991> euskara batua literatur prosa j. arretxe 00279 Aldi latz hura pasatuta, pixkanaka etsialditik irten eta tenplu zapuztu hau bisitatzen hasi nintzen, Krishnari otoitz egitearren.

41. 1991> euskara batua literatur prosa j. arretxe 00279 Apurka-apurka, ingurukoek ikusi zuten ez niola inori kalterik egingo hemen egoteagatik, eta azkenean tenpluan finkatzeko onespena eman zidaten.

42. 1991> euskara batua literatur prosa txirringa 00150 Amritsarreko Urrezko Tenpluaren alboko patioan gaude, patxadan; Urrezko Tenpluari, sikh erlijioko fededunen tenplu sakratuari begira.

43. 1991> euskara batua literatur prosa txirringa 00150 Urrezko Tenplua, Nektarraren Putzua deritzan urmahelak inguratzen du.

44. 1991> euskara batua literatur prosa txirringa 00150 Urrezko Tenplura, sikh erlijiodunek etorri nahi izaten dute bizitzan behin bederen.

45. 1991> euskara batua literatur prosa txirringa 00150 Tenplura bisita eta otoitz egin ondoren, plazari itzulia ematen diote uraren ertzetik, urmahelean bainatuz.

46. 1991> euskara batua literatur prosa j.m. mendizabal 0279 Egunaren argia moteltzen ari zen; haize zakarra zebilen, eta lanpa garaiek, banan-banan, eta gero denak batera, burua altxatu zuten ilunbearen aurka, bera tenplura presatzen zen bitartean.

47. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 00070 Portuaren ondoan Plaza dago eta bertan Kasinoa. Beste muturrean, Lonjaren eta Arrantzale-Kofradiaren atzean aurkitzen da Bermeoko tenplurik zaharrena, SANTA EUFEMIAREN ELIZA hain zuzen, XIII. mendean eraikia, hasierako estilo gotikoan. Eliza hau zin-eliza ere bazen, hau da Bizkaiko Jaunak lurraldeko foruak gordeko zituela aginduz zin egiten zueneko elizetako bat. Barrualdetik nahiko sinplea da, baina dotorea aldi berean.

48. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00015 Eraikuntza publikoak, tenpluak batez ere, monastegiak, eta lau dorretako gaztelu bereziak, gailurrean jasotako buruhormadun eraikuntzak, estalkian koroapen bezala tximini gotiko oparoz berotutako areto dotoreak eta, kupuletan arkitektura berak gordetzen duen boterearen tasunek koroatzen dituzten dorreak Akize eta Aquae Tarbelli zaharra eta Lapurdum zaharreko Baiona osatzen duten lurralde zabal batetan naharo banaturik daude, aintzinako Aturri ibaia mugarriztatuz, zeinak ez duen erabaki garbirik hartzen bere urak Baiona inguruan itsaroratu ala iparraldera garraiatzeko, Capbretonetik hurbil.

49. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00051 Beraz, 1560ko ikuspegi honetan enfasiarekin agertzen dira hiru eraikinak donostiako arkitekturan, Santa María, San Bizente eta bi tenplu hauen artean, San Telmo, eraiki berria zen Dominikoen Komentua hiribilduaren hormazko perimetroaren barruan, zeren eta bere eraiketa eragozpen multzo bat gaindituz egina baita, Santa Mariako Apaiz-jendeak eta hiriko beste indar bizi batzuek sortuta 1544 eta 1562 urteen artean.

50. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak g. markuleta 0106 Hala ere, beharrezkoa da.
Bizitza edo patua ondare hutsalak
baino zerbait gehiago dut jokoan:
Atenaseko zeru urdina,
bertako kale zaratatsuak, hain maiteak,
bertako tenploen geometria zuria.
Etsairik etsaienari ere
ez nioke nik halako zigorrik jarriko:
zakur baten gisan, hiriaren
inguruan noraezean ibiltzea, sekula sartu gabe.



51. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j.c. etxebeste 0079 Beraz, gaskoi kristauentzat, akitaniarrak izaki, San Martzial santu maitagarria zen eta tenplu berri baten sorkuntzan kontuan izatea ez zaigu batere arraroa iruditzen, alderantziz, giza-talde baten nortasuna baieztatzeko balio zezakeen eta seguraski honela erabilia izan zen.


52. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0015 Leintzeko haranean, arrasto erromanikoak Bedarretako (Aretxabaleta) elizako portadan, Bedoñako (Arrasateko auzoaldea gaur egun) elizako dorrean eta Larrinoko portadan ere aurki ditzakegu, zonako tenpluen beste zenbait arrastoren artean.


53. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0018 Ameriketan aberastutako euskaldunek tenplu eta etxebizitzak garaiko gustuari jarraiki transformatu zituzteneko ordurarteko mendiko baserri apaletariko asko belaun-etxe bihurtu zirelarik garaiak ekartzen dizkigu gogora tenpluak.


54. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0018 Ignacio Zumaldek bere Historia de Oñate izenekoan adierazten duenez, eliza hori Oñatiko San Migel tenpluaren erreprodukzioa da, tamaina txikian egina.


55. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0024 Atari itxi batek ematen du tenplu barrurako sarbidea.


56. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0028 Gure lurraldeko artean benetako bitxia den leihate horrek, erromanikoaren aurreko garaian kokatzen du tenplua.


57. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0028 Astigarribiako eliza tenplu bat da beste tenplu baten barruan, horretan ez dago zalantzarik.


58. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0028 Klaustro handi batek tenplua ia erabat biltzen du.


59. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0028 Egiaz, klaustro deitzen duguna, bere hormak eta tenpluaren mendebaldeko fatxada, beren jatorrian babesleku baten hormak izan zitezkeen ( ).


60. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0035 Tenpluaren beste lekuetan, bere hormetan inkrustaturik, bi leiho gotikoen arrastoak eta leiho erromanikoak izan litezkeenen zatiak daude.


61. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0038 Gaur egun tenpluak ez du bataio-harririk, ez eta hilerririk ere (...).


62. 1991> euskara batua saiakera-liburuak l.m. bandres 0048 Hiria tenplu baten inguruan eraikitzen zen; (...).


63. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tutankamon-en hilobia 0024 Hasieran Atonen gurtzaile bazen ere, antzinako erlijiora itzuli zela bere izenaren aldaketak (Tutankaton lehenik, Tutankamon geroago) eta Tebasko antzinako jainkoen tenpluetan berak eragindako eraberrikuntzek eta zaharberritze txikiek egiaztatzen digute.

64. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tutankamon-en hilobia 0024 Jatorriz, Karnak-eko tenpluetako batean gaur egun, Alkairoko museoan zegoen estela batean Tutankamon bera mintzo da tenpluen zaharberrikuntzez, hizkera hanpatsuan:

65. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tutankamon-en hilobia 0024 Tenpluok aurri eginda idoro nituen dio faraoiak, toki sakratuak endakaturik eta atrioak belar gaiztoek irentsirik.

66. 1991> euskara batua saiakera-liburuak tutankamon-en hilobia 0024 Santutegiak berriro eraiki, tenpluak jantzi eta era guztietako opari preziatsuez hornitu nituen.

67. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/1 0061 Harri-Aroko cromlechak printzipio hau jarraituz eraiki ziren, tenplu egiptiar eta greziarrak bezalaxe, beren eusteko zutabeak zituztela.


68. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Alexandro Handiak Alexandria sortu zuen (K.a. 331), eta Siuahko oasian Amonen tenplura joan eta bere burua Jainkoaren seme aldarrikatu zuen, faraon alegia.


69. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lure/3 0308 Erlijio hori aspaldikoa zen; 3.500 urtetik gora zuen K.o. 384ean Teodosio Erromako enperadoreak emandako ediktu batek Niloko arroako tenpluak itxi erazi zituenean.


70. 1991> gipuzkera bertsoak amabbiz 00031 Joakin santua fameli eske
otoitz egiten zeguan,
Jaunak berari Santu Gabriel
biraldu zion orduan.
Agindu zion: Alaba on bat
mirariz dezu munduan,
Maria jarri izena eta
gazterik sartu Tenpluan.

71. 1991> gipuzkera bertsoak amabbiz 00093 Ama Birjiña eta San Jose,
Jesus Aurtxoa artuta,
urtero juaten ziran Tenplora
legeak obligatuta.
Gizasemeak bakarrik zeuden
Juan zaitez aginduta;
Jose santua alai juaten zan
Ama-Semek lagunduta.

72. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... vill 0004 Testamentu Zaharrean amak mundura ekarritako lehen gizona, hots, gizakia, Jainkoari eskaini behar zitzaion, eta lege hori betetzeko, Jesus jaio eta berrogei egun geroago, Jerusalengo tenplora joan ziren San Jose, Ama Birjina eta Jesus haurra.

73. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... vill 0004 Eta hain zuzen, Tenploan sartzerakoan han topo egin zuten Simeonekin.

74. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... vill 0004 Gizon zahar eta santu bat zen hau, beti Jerusalengo tenploan otoitzean egoten zena.