XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1940-1968 gipuzkera saiakera-liburuak biologia 1968 0176 Eszeptizismo integrala ta itxaropena: hauexek dira, Teilhard'eren gardiz, gaur egunean egin diteken autakuntzarik garrantzitsuenaren bi terminoak; bat edo bestea autatu beharra.

2. 1969-1990 euskara batua administrazio-idazkiak gipuzkoako ekonomia 0024 Izan ere, INEren datuen arabera, hirugarren sektorea da, termino garbietan, 1985ean enplegua sortu zuen ekonomi sektore bakarra, urteko batezbeste % 2,8ko gehikuntzarekin, eta oraindik handiagoarekin laugarren hiruhilekoak konparatzen baditugu.

3. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00067 Expresio hau osatzen duen batugai bakoitzari termino edo gai izena ematen zaio, monomio bat beraz, gai bakarreko polinomio dela esan daiteke, nolabait.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00089 b) Zatikizunaren lehenengo terminoa, zatitzailearen lehenengo terminoarekin zatitzen da; zatidura hau azken zatiduraren lehenengo terminoa da.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00089 d) Lehenengo tarteko hondarren lehenengo monomioa zatitzen da zatitzailearen lehenengo monomioarekin; zatidura hau, azken zatiduraren bigarren terminoa da.

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00089 e) Zatiduraren bigarren terminoa biderkatzen da berriro zatitzailearekin, eta biderkadura lehenengo tarteko hondarrari kentzen zaio; modu honetaz, bigarren tarteko hondarra lortzen da.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00285 e) ... progresioak 100 termino ditu.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00285 f) Progresio aritmetikoa osatzen duten hiru terminoen arteko batura 12 da eta biderkadura 63.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00285 g) Lau anaien adinek progresio aritmetiko bat osatzen dute, lau termino hauen arteko batura 18 da eta anai zaharrenak gazteenak baino sei urte gehiago dituela jakinik.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak elhuyar 00285 p) Bila itzazu progresio aritmetiko baten 5. eta 6. terminoak, baldin eta 8., lehenengoaren laukoitza da eta lehenego zortzi terminoen arteko batura 140 bada.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak i. antiguedad 0092 UR-BALANTZEAREN TERMINOAK

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j.r. etxebarria 0206 Ekuazio honetan, terminoek esangura hau dute: : Edozein inertzi sistematatik ikusten den indarra.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak f. rodriguez 0114 Gogoeta intelektualak eta termino itxiak behar dira, eta hauen sekretoa unibertsitariek bakarrik dute.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. etxeberria 0017 Era berean: Segida baten edozein termino baino txikiago edo berdina den k' zenbakiren bat badago, segida hori behetik bornatua dagoela esango da.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak medikuntza 0023 Txosten honek termino berri bat finkatzen du hots: Gomendatzen den emari praktikoa, hau da pertsona gehienen beharrizanekin betetzen duen kaltzio-kantitatea; seguritate-margen bat duen dosia delarik.

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0263 Termino honekin adierazi nahi dena zera da: sistema ekonomikoak elkarrekin loturik daudela; alegia, etengabeko merkatal harremanak izaten dituztela elkarren artean.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 * 1. Terminuaren banaketa proposiziotan

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Has gaitezen Subjektu terminuarekin.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Laburtuz: Terminu bat banatuta dago, baldin eta klaseko atal guztiei badagokie.

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Edo garbiago esanda: Subjektu terminua banatuta dago proposizio Orokorretan (A, E); ez dago banatuta proposizio Partikularretan (I, O).

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0014 Beraz, (I) ekuazioan agertzen diren abiadurazko terminoak, sinplifikatu egiten dira.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak fisika 0014 Gauza bera esan dezakegu, altuerazko terminoei dagokienez, enuntziatuaren arauera baita.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0070 b) Hiru enuntziatu erabiltzen direla: Socrates gizona da / Gizon guztiak hilkorrak dira / Socrates hilkorra da enuntziatua proposamendu bat da, baina bakarrik SUBJEKTU, ADITZ eta PREDIKU elementuz osatua Socrates SUBJEKTUA / gizona PREDIKUA / da ADITZA SUBJEKTUARI eta PREDIKUARI enuntziatuaren terminoak esaten zaie.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0070 c) Hiru Termino azaltzen direla: Socrates, gizona eta hilkorra dira azaltzen diren terminoak.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0070 Lehenengo terminoa (A): Lehenengo premisan eta ondorioan azaltzen dena A = Socrates.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0070 Erdiko terminoa (B): Lehenengo eta bigarren premisan azaltzen da baina ondorioan ez B = gizona.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0070 Bigarren terminoa (C): bigarren premisan eta ondorioan azaltzen dena C = hilkorra.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0070 Erdiko terminoa galdu egiten da silogismoan eta ondorioan lehenengoa eta bigarrena azaltzen dira.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.m. goñi 0072 Arrazoi hau dela bide, har dezagun 4 egitura eta truka dezagun premisen ordena: A, C-en bihurtzen da, bigarren premisan izanik bigarren terminoan bilakatzen bait da; gauza bera esan dezakegu C A bihurtzeko eman behar den arrazoiaz.

30. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak x. iturpe 0043 Egun ideologia sozialista gelditasun ahul batetan murgildua dago zeren ekoizpen bortxak dituen kolektibo terminoak suntsitzen ditu, hau da arazoaren irteera askatasun artesanalean ala kolektibitate olde baitatik liberazioan jarririk (helburu gabeko subjetibitatea).

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0010 7. Erreboluzioak gizartea kalitatez aldatu nahi izatekotan, planteamolde eskasa iruditzen zaio ezker berriari zapalketa edo errepresioa termino fisikazko-ekonomiazkoetan jartzea.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak zabal 1976 0032 Rosaren ustez, terminu bikoitz horien artean ez dago hainbesteko bereizitasun eta etapismorik.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak p. esnal 0168 Tipologia eta deskripzio estatikozko terminoetan aritzea baino egokiagoa dirudi mekanismozko terminoetan aritzea, ondorengo puntuan egingo den bezala.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. eguzkitza 0219 Baina ez da hori fenomeno bakarra, aditz nagusia trantsitibo edo intrantsitibo izan arauera (terminu horien erabilkuntza aurreteorikoaz), hala baita ere aditz laguntzailea aldatzen.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak a. eguzkitza 0220 Norberak esanen luke sistema ez dela oraindik sendotu, eta Bizkaiera dela nonbait azkeneko helburua, hots, aditz modalen suntsiketa, horrelako terminu teleologikoetan berba egin badezakegu behintzat.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak atalase maila 0039 Beste ikaskuntz helburuen gisa, hizkuntz ikaskuntzaren helburuak ere portaera (behaviour) terminotan deskribatzen dira.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak kulturtekaria 1985 0237 Abertzale eta euskaltzale terminoak bat egin behar dira, bien artean den zuloa betearazi behar dugu; egunen batean, abertzale guziek euskara erabiliko ba lute, zulotik ateratzeko bidean ginateke.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak mintzamena 0072 Zer adierazten dute adierazle / adierazi termino, errealitate hauek?.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0187 Adierarik arruntenaz, Martinet-ek dioen bezala, funtzio-aren kontzeptuak ez du termino batek bere zeregina ongi eta egoki betetzen duela besterik esaten ().

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0187 Funtzio zedarritzaileak, berriz, unitateen arteko mugak ditu markatzen, eta berezte-funtzioak unitateak berak, esate baterako: gerri vs. herri Funtzio terminoak, bestela, hiru adiera hartu ditu linguistikaren historia modernoan.

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0187 Kopenhave-ko eskolan, Hjelmslev-ek bi terminoren arteko harreman guztiak funtziotzat ematen zituen, eta haren arabera hiru motatakoak izan zitezkeen: menpekotasunak, determinazioak eta konstelazioak. (Ik. Europako Estrukturalismoa).

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak n. mujika 0134 Termino nagusien definizioa (1).

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak n. mujika 0134 Eskualde batek duen leku-izen multzoari ere termino hau dagokio.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak n. mujika 0134 Toponimoa: Tradizionalki leku-izen eta izen geografikoei deitura emateko erabiltzen den terminoa.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak n. mujika 0139 Legeak lege, agintariek, ziurraski, beren itzultzaileen eskuetan utzi beharko dute, adibidez, herriko planoan erabiltzerakoan ibaia edo erreka agertzea egokiagoa den termino geografikoaren esanahi zehatza planteiatu ere egin gabe.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak bibalbio 0111 Gaur egun ugal ahalegina terminoarekin ezagutzen dugun kontzeptuari buruzko lehenbiziko aipamena, FISCHERena (1930) da: .

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak m. lopez 0082 Termino hauek ez dira, noski, hitzez hitz hartu behar: profesional diogunean, esaterako, gai honetan aditutzat hartuei buruz, autoritateaz, ari gara; beren lana seriotasunez eramateaz gain, gero beren ahalegin horiek sarituak ikusi dituztenei buruz, eta gaur egun literatur edo kritika-usaina duten ekitaldi guztietan deituak izaten direnei buruz: aldizkari zein kongresu zein hitzaldi zein sariketetako epaimahaietan.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0155 h) Pedagogia: Nozioen definizioak, terminoen aurkezpena, edozein iharduera pedagogikoren oinarrian dago.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 Hauetan ez dago erizpide bateraturik, termino baliokidea ematen dute, baina kontzeptua ez dute argitzen, eta nozioa jakiteko erderazko hiztegietara jo behar dute.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 Termino asko eta asko ez dira aurkitzen hiztegi hauetan...... ez daude eguneratuta....

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 3. Termino berriak agertzen ari dira etengabe.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 Baina gehienetan, denborarik eza dela eta, itzultzaileak ez du jasoko fitxa batean, termino bat ikertzeko jarraitu dituen pausuak, zer nolako dokumentazioa erabili duen, eta zer nolako erabakia hartu duen eta zergatik.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0160 Handik denboraldi batera ikertutako terminoa berriz agertuko zaio itzultzaileari, eta egoera errepikatu egingo da.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. diaz de lezana 0163 Benetako terminologia-fitxak betez gero, erabiltzaile, kontsultatzaile edo itzultzaile batek, bere lanerako behar duen informazioa aurkituko luke fitxa horretan, hau da: terminoaren definizioa, testuinguruak, gramatika-kategoria, terminoaren ponderazio-maila edo balioa (hau ezinbesteko datua da, normalizazio bidean dagoen hizkuntza batentzat, zeren balio horren bidez termino batzuren erabilera bultzatu edo baztertu egiten baita), termino horren sinonimoak, kasi-sinonimoak, testuinguru adierazgarriak, beste hizkuntzatako baliokideak, eta kontsultatu diren iturriak.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak biztanleria 1975-80 0012 Noski, horien artean sartuak daude legezko terminotan abortu faltsu bezala definituen kasuak, jaioberriak bizi-zeinuren bat eman duenekoak alegia.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak biztanleria 1975-80 0013 JAIOTZA
Legezko kontzeptuak ez bezala (Kode Zibileko 30.Art.) honek amaren sabeletik osotoro banantzen den unetik 24 ordutan bizirik irautera baldintzatzen bait du, eta gaur egun jaiotzen estatistiketan erabilitakoaren bestelako honek bizirik jaiotakoarekin identifikatzen du eta termino hau bere zentzu soil-soilik biologikoan erabiltzen dugu guk hots 180 egun baino gehiagoko ernarialdiko sorkuntz produktu bizi ala hil ororen amaren gorputzetiko erabateko iraizpena edo aterakuntza bezala alegia.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euestat 1988 0365 KONTZEPTUAK SEKTORE PUBLIKOA Sektore Publikoa terminoak aurretiazko definizio bat eskatzen du, Euskadiko erakundeen eraketak aurkezten dituen berezitasunak kontutan izanik.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0018 Long-ek, aukera hau honako terminotan planteatzen du: Flora, leku edo lurralde geografiko zehatz batetan ematen diren herronka taxonomiko desberdineko (espezie, subespezie, barietatea) landare guztien zerrenda bat da.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0011 Brankiopodoak eta Briozooak izenpetzeko erabili izan diren Moluskoideo eta Bermideo terminoen dilema berbera gogorarazten dute.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. aldabe 0011 Bivalvia terminoa Linneo-k sortu zuen 1758. urtean, talde hau izendatzeko Lamelibrankio izena ere erabiltzen da, Blainville-k 1814.ean sortutakoa, edo Pelezipedoak, Goldfuss-ek 1820.ean deitu zituen bezala.

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak m. navarro 0147 Batzordeak, 1978an, aurrekontu honetaz honako hau adierazi zuen: Elkartearen aurrekontua, garrantzitsua termino absolututan baina hutsaren hurrengoa erlatibotan eta erabat desorekatua politika bakar baten alde, oso finantz integrazio partzial eta puntualaren ispilua da.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0065 Zer jakin behar dugu galdetzen zuen Wittgenstein-ek aulki, orri edo joko bezalako terminoak dudarik gabe eta eztabaidarik sortu gabe aplikatzeko?. (2)Ludwig Wittgenstein, Anscombe-ren itzulpena (New York, 1953), 31-36. orr. Hala ere, Wittgensteinek ez du berak azpimarratzen duen izendapen-prozedura mantentzeko beharrezko den mundu-motaz ezer esaten. Beraz, ondorengo puntuaren zati bat ezin zaio berari egotzi.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0065 Zenbait joko, aulki edo orrik konpartitzen duten zenbait atributuren azterketak terminoa egoki erabiltzen laguntzen badigu ere, ez dago klasearen kide guztiei eta haiei bakarrik aldiberean aplika dakiekeen ezaugarri-talderik.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0243 Horrelako arazoak, komunikazioan nabarmendu egiten badira ere, ez dira linguistiko hutsak eta ezin daitezke termino eztabaidagarrien definizioak erabakiz bakarrik ebatzi.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0101 Fetopatia Garapenaren 10. astetik haurdunaldia bukatu bitartean gertatu daitezkeen prozesu patologikoak izendatzeko erabili ohi den termino orokorra.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0149 Beste zenbait kasutan, endakapen edo degenerazio gisa ere erabiltzen da termino hau.

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0173 Malabsortzio-sindromea Gantzak, gluzidoak, proteinak, bitaminak (Bampsub12; bitamina bereziki) eta baita ura edo zenbait elektrolito ere gaizki liseritzeak dakartzan trastornoak eta hauek sortutako manifestazio klinikoak biltzeko terminoa.

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0094 (Oharra: frantseseko radiation terminoa, erradiazio monokromatikoari bakarrik aplikatzen zaio).

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0213 2) Depresio ahul bati edo zirkulazio ziklonikoaren aztarnak azaltzen diren eskualdeko baldintza meteorologikoei ohiki aplikatzen zaien terminoa.

70. 1969-1990 sailkatu gabeak egunkariak bao 1990 0001 Ogasun eta Finantzetako Foru Diputatuak urtero-urtero, Ogasuneko Zuzendari Nagusiak behar bezala bidezkotutako proposamena eginda, M balio modulua onartuko du, berau, hiri izaerakoak diren eta katastroko balioetan Ondasun Higiezinen gaineko Zergaren ekainaren 30eko 1989/9 Foru Arauko 11 eta 12. artikuluetan aurrikusitako terminoetan eragina izango duten ondasun higiezinen katastroko balioa zehazteko Balioztatze eta Lurzoru eta Eraikuntzen Balioen Lauki-Markoari buruzko Arau Teknikoen 16. Arauean aurrikusitako terminoetan, eraikuntza eta lurzoruaren balioen oinarri izango delarik.

71. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak a. murua 0002 4. Oles euskal ohituretan termino ezaguna da.

72. 1969-1990 sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak hemen 1988 0001 Antxonek berak aitortzen duenez, El Pais egunkariaren eritzi artikuloak aukeratzea helburu formala baino ez da izan, tesia gauzatzerakoan zuten asmoa beste bat bait zen, alegia, gaur egun gizartean diskurtso moeta nagusia aztertu, ikusi nola dabilen, ze terminotan oinarritzen den eta horren mekanismoak argitara eman.

73. 1991> bizkaiera saiakera-liburuak i. gaminde 0079 Perpaus erlatiboa definitzeko nahiko termino antzekoak erabiltzen direla esan dezakegu, adibidez:


74. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak udal zerga 0010 Diruzaintza finantza-aktibotzat hartzen badugu eta finantza-pasiboak zeinu negatibodun aktibotzat, bigarren terminoa, kaxako saldo ez-finantzarioaren aldean, ekitaldian zehar izandako finantza-aktiboen aldaketa garbitzat zehaztu dezakegu, hau da, VnF(AF) = S(C).

75. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak udal zerga 0010 3.2.- Kobrantza/Ordainketa fasean dauden eragiketa ez-finantzarioak, era berean, esanahi ezberdina duten hiru terminotan bana daitezke: egiteko dauden eragiketak, aurreko ekitaldietan onartutako eragiketak-deuseztapenak eta ekitaldian sortutako ekitaldiak; aurrekontuaren ikuspegitik azken hori da garrantzitsuena.

76. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak udal zerga 0016 Erlazio-zutabearen berdintasunezko bigarren terminoak adierazten du aipatzen den kontzeptuaren jatorria.

77. 1991> euskara batua administrazio-idazkiak udal zerga 0016 1.11 apartatuko taulen bitartez kontzeptu ezberdinetako udalen arteko erkaketa egiten dugu, eta 1.12 apartatuko taulen emaitzekin, berriz, azaldutakoaz gainera urteanitzeko erkaketa egiten dugu termino homogenotan.

78. 1991> euskara batua ikasliburuak m.j. eceizabarrena 00092 Lehenengo eta behin, begi bistakoa den oharpen bat egin behar da bi termino hauen arteko erlazio asimetrikoaz. Hizkuntza termino absolutua da, berez ulertzen dena, hots, bere buruaz kanpoko beste errealitate bati erreferentziarik egin gabe definitzen dena; horrela, hizkuntzatzat jotzen ditugu turkiera, katalanera, japoniera, euskara, etab. Dialektoa, ostera, nozio erlatiboa da, ezinbestean aurreko kontzeptuari lotua ulertzen duguna; alegia, dialektoa beti hizkuntzaren baten dialektoa izango da, termino horri ez baitagokio berezko izate beregainik. Hortaz, beti hizkuntzaren baten dialektoez (katalaneraren, frantsesaren edota euskararen dialektoez...) mintzatuko gara.

79. 1991> euskara batua ikasliburuak m.j. eceizabarrena 00092 Aurrera baino lehen, bi uste oker salatu nahi ditugu. Hizkuntzen eta estatu politikoen eremuak sarritan bat etortzen dira, baina bat etortze hori bilakaera sozio-politikoaren ondorioz azal daiteke eta ez da inola ere ezinbestekoa, asko baitira munduan estaturik gabeko hizkuntzak (euskara, katalanera eta galiziera Espainiako Estatukoak baizik ez aipatzearren) eta asko dira, orobat, hizkuntza berezirik gabeko estatuak (Suitza, esaterako). Bada gero, dialekto terminoaren erabilera ideologizatu bat eta horren arabera ofizialtasunik gabeko mintzairak erdeinuz dialekto terminoaz izendatzen dira mintzaira horien nortasun linguistikoari erreparatu gabe: dialekto terminoaren erabilera hau onartezina da hizkuntzalaritzaren ikuspegitik.

80. 1991> euskara batua ikasliburuak filosofia/1 00369 TERMINOAK LAN DITZAGUN

81. 1991> euskara batua ikasliburuak artearen historia/dbh 00158 Neoklasizismo terminoak klasizismo berria esan nahi du, Antzinatera bueltatzea, alegia. Baina ez garai batean bezala ulertua, beste modu batera baizik.

82. 1991> euskara batua ikasliburuak historia 1998 00148 Horrenbestez, katalanismoa terminoa erabiliko dugu nazionalismoa hitzaren ordez, konnotazio erradikalagoak eduki bailitzake honek.

83. 1991> euskara batua ikerketak j. amezaga 0214 JAKIN aldizkariak 1977.ean argitaraturiko 4. aleak Euskal Kanta Berria izenburua darama, eta bertan idazten duten sei artikulugileek, ñabardurarik gabe onartzen dute termino hau. 1 JAKIN (1977): Euskal Kanta Berria. Jakin 4. zkia. Arantzazu, 1977.eko Urria-Abendua.

84. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00439 - Gorago aipatu den bezala, zuzenbideko hitz tekniko gehienak ez dira bereziak formaren aldetik, adierazlearen aldetik, baizik eta hizkuntza orokorrean erabiltzen diren hitzen espezializaziotik sortuak, eta hortaz, horietatik bereizteko zailak. Horrela, badirudi hizkuntza guztietan 2 Frantsesari buruz Cornu-k ( 1990:63) egindako azterketaren arabera, ez leudeke 400 hitz baino gehiago zuzenbidean bakarrik erabiltzen direnak. Ziurrenik antzeko azterketa eginez gero gaztelania juridikoa oso hurbil ibiliko litzateke. gertatzen dela hizkera juridikoko termino bakun (hitz bakarreko) esklusiboak oso urriak izatea, eta oso ugariak esanahi juridikoaz gainera beste esanahia dutenak. Testuingurua, beraz, askotan izango da beharrezkoa termino juridiko baten aurrean gauden ala ez erabakitzeko.

85. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00439 - Bestea da terminoak eta tradiziozko izendapenak ez direla beti erraz bereizten. Hainbat kasutan zuzenbideko termino gotortzat emandakoak ongi aztertuz gero, errealitate arrunt, ez-tekniko, bati tradizioak ezarritako izendapen pragmatikoa besterik ez dela ohar baikaitezke. Hau da, gehiago direla jargoi edo soziolekto bati dagozkion mintzamoldeak, benetako terminoak baino. Hor sartu beharko lirateke zuzenbideko testuetan hain usu agertzen diren hainbat arkaismo (eta latinismoak ere) Esate baterako: pedimento, debitorio edo obrante 3 Arkaismoak: Calvo Ramos (1980:94).

86. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00439 - Terminografiaren konparaketak erakusten duenez, ez dago beti adostasunik zuzenbideko terminoak zein diren erabakitzekoan. Hiztegi batetik bestera forma-aniztasun handia egoten da; batzuk adjektibo edo aditz hutsak (compensatorio, compensar) sarrera gisa onartzen badituzte, beste batzuk izen-sintagmei (compensación, compensación de culpas, prestación compensatoria) soilik ematen diete leku.

87. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00444 a) Terminoaren definizio estandarra betetzen dutenak edo horretara gehien hurbiltzen direnak aukeratu ditugu; beraz, zuzenbideko kontzeptuen izendapenak, kolokazioak eta unitate fraseologikoak alde batera utzi ditugu.

88. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00444 d) Erabilienak aukeratu nahi izan ditugu, eta eraberean, zuzenbideko adar nagusietako termino errepresentatiboenak. Hau da, zuzenbideko alor guztietako termino erabilien lagina osatu nahi izan dugu.

89. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. elosegi 00444 f) Hasierako zerrenda 800 termino ingurukoa da, nahiz eta oraindik osatu gabe egon.

90. 1991> euskara batua saiakera-liburuak emakunde 1998 00203 Hizkuntzaren ezaugarrietako bat da emakumeak edo ez daudela edo isilpean aurkitzen direla (formula neutroak erabiltzearekin) eta presente daudenean ere erabiltzen diren terminoek edo sexuarekin dute zerikusia edo arinkeriatan erortzen dira.

91. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orientalismoak 00010 Urte gutxi batzuk beranduago, Raimon Panikkar, Filosofia, Zientziak eta Teologian doktorea, Indiako Mysore eta Varanasi-ko unibertsitateetara abiatu zen. Haren asmoa zen perspektiba zabal bat garatu ahal izatea, hartara filosofia terminoa marka dezaketen antzekotasun eta dibergentzien inguruan gogoeta egiteko, nola mendebal perspektiba tradizionaletik, hala kultura sanskrito klasikoak bultzatutako gauzen izaeran buruzko hausnarketa unibertsaletik abiatuta.

92. 1991> euskara batua saiakera-liburuak orientalismoak 00010 Ikuspuntu erabat desberdin batetik. Columbia Unibertsitateko Edward W. Said profesore palestinarrak orientalismoa aztertu du kultur optika batetik, zeinean identitate terminoak Ekialdeak mendebal esperientzian okupatzen duen lekua kuestionatzen duen dimentsio antropologiko, sozial eta politiko bat hartzen duen.

93. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00032 Bakearen Portuaren histori pasadizo hau Bilboko Hiria hedatzeko Itsasadarra kontuan hartu eta hirigintzaren ikuspegi moderno oso baterako ezinbesteko datutzat Nerbioi eta bere itsasaldiak gogoan izan zituen azken proiektu edo ideia izan da, aintzina, 1300ean, hots, Bakearen Portuaren inguruan nagusigo terminoetan sortu sestrak eta ondoriozko Nerbioi ibaibide eta itsasadarraren gaineko norgehiagokako arazoa zirela-eta Jaurerriarekiko liskarrak hasi baino 600 urte lehenago On Diegok Forua eman zion Hiri horren kontsiderazio modernoa xede izan zuen azkena.

94. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. galarraga 00032 Bilboko hiri-garapenaren 1850 urtea bitarteko terminoak planteatuz, atergabeko dependentziaren baitan baitan ikusiko dugu dena, nola hiriaren eitea hala hiribildu izateari eta bertako bizikera nahiz itsasadarren aldakuntzei dagokienean. Urte horretatik hasita, gertaera zenbaiten ondorioz, eten egiten da eta norabidez aldatu harartean eginiko aldaketa nahiz zabalpenen zentzu kontzeptuala.

95. 1991> euskara batua saiakera-liburuak o. ibarra 00108 Hizkuntz minorizatuak dira ospe gutxiagoko hizkuntzak, nahiz eta batzuetan, termino hau erabiltzen den hiztun gutxiago duen hizkuntza batez hitz egiteko.

96. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00226 Nik neuk erabat arbuiatzen ditut ideia hauek, baina termino teologikoetan gezurtatzen saiatuko naiz. Arrazoibidea konbentzigarriagoa izango litzateke animaliak gizakiarekin batera sailkatuko balira, nire ustetan diferentzia handiagoa baitago benetan biziduna eta ez-bizidunaren artean gizakia eta animalien artean baino.

97. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. erize 00496 Hizkuntz komunitatearen portaera sistemaren terminoetan hitz eginez, alor guztiak landu zituzten Nafarroako mugimendu euskaltzaleek. Bestalde, esanda dugunez, desberdinak izan ziren euskal hizkuntz komunitatearengana zuzentzen zituzten jarduerak eta erdal hizkuntz komunitatearenganakoak.

98. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Hala ere, denbora ez baita alferrik pasatzen, hasierako helburuak indarrean badirau ere (euskararen normalizazioa eta nazioarteko kultur hizkuntzekiko homologazioa), urteak aurrera joan ahala, ekonomiako terminoak berrikusteko premia gero eta handiagoa nabaritu da. Premia horri erantzun behar izateak ez gaitu batere larritzen, poztu baizik, euskal mundua alor guztietan indarberritzen ari dela adierazten baitu.

99. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Lehen Ekonomia hiztegia egin zenetik hona asko aldatu dira gauzak eta onerako aldatu ere gehienak. Alde batetik, normala den bezala, ekonomian termino berriak sortu dira eta beste zenbait zaharkituz joan dira eta horien arabera osatu eta berritu da hiztegiaren gorputza.

100. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00009 Beste alde batetik, gertakari askok izan dute eragina ekonomiako euskaran: hizkuntzari berari dagokionez, Euskaltzaindiak emandako arauei esker, eta bereziki Hiztegi Batuak erabakitako oinarrizko lexikoari esker, aurrerapauso handia eman da euskarazko hizkera eta idazkera finkatzeko; ekonomiako hizkerari zuzenean dagokionez, berriz, unibertsitateko irakaskuntzan ekonomiako gaietan euskara erabiltzeak, eta ondorioz ikasleentzako hainbat eta hainbat material eta eskuliburu euskaraz egoteak, komunikabideetan ekonomiako berriak euskaraz emateak eta aurrezki-kutxetako inprimaki, kutxazain automatiko eta bestelakoak euskaratuta egoteak oinarri sendoa ematen dute hasieran proposatutako terminoak denboraren bahetik igaro ondoren, arrakastarik izan duten ala ez ikusteko.

101. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00010 Eta testuinguru honetan gorpuztu da hiztegi berri honen proiektua Bilbao Bizkaia Kutxak, Gipuzkoa Donostia Kutxak eta Vital Kutxak lagunduta. Asmoa ekonomiako eta finantzetako terminoak berrikusi, osatu eta eguneratzea izan da, lehen hiztegi hartatik abiatuta, haren ikuspegi akademiko bera mantenduz, bereziki ekonomia orokorreko eta finantzetako terminoetan oinarrituz eta muga 3.000 termino inguruan ezarriz, lanaren praktikotasuna eta produktibitatea kontuan izanik.

102. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Muga hori ezartzeak hainbat termino kanpoan uztera behartzen du, baina saiatu gara oinarrizkoak jasotzen eta aurrerantzean hiztegi osagarriak, sail espezifikoetakoak (kontabilitatea, merkaturatzea,...), ateratzeko asmoa ere badugu.

103. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Hiztegia lantzeko prozedura ohikoa izan da, UZEIren gainerako hiztegien antzekoa, berezitasun bakarra izanik lehendik egindako lan batean oinarritua izatea. Laburbilduz, hauek izan dira urrats nagusiak: hasteko, lehengo hiztegiko materiala eta dokumentazio bibliografikoa bildu, horiek oinarri hartuta hiztegiaren gorputza mugatzeko, ekonomiako terminologiari dagokion eremu-zuhaitza zehaztu, behin-behineko sarrera-zerrenda prestatu eskuratutako materiala hustuz, zerrendako terminoak banan-banan sailkatu, hiztegiaren edukia erabaki, fitxa terminologikoak osatu, hainbat terminoren definizioak landu, kritika-zerrendak banatu eta erantzunak jaso eta azken erabakiak hartu.

104. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Gainerakoan, lankide nagusiak Euskal Herriko Unibertsitatean eta Nafarroako Unibertsitate Publikoan ari diren irakasleak izan dira, proposamenen zerrendari oharrak eginez beraiek erabiltzen dituzten terminoen lekukotzarekin.

105. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Lanaren aldetik, fase bakoitzak izan ditu bere gorabeherak eta berezitasunak. Hiztegiko terminoak erabakitzeko garaian, alde batetik hasieran ezarritako mugak hainbat termino kanpoan uztera eraman gaitu eta beste alde batetik, ekonomia zientzia zehatza ez denez, era horretako espezialitateetan (zuzenbidean, filosofian, psikologian,...) gertatu ohi den bezala, ez da batere erraza terminoaren eta esamoldearen arteko bereizketa garbi erabakitzea, esanahiak zehaztea eta sinonimiak mugatzea.

106. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Eremu-zuhaitza erabakitzerakoan, sail eta azpisail ugaritan galdu gabe, bost sail nagusi hautatu dira. Fitxak osatzean, garrantzi handia eman zaio erdarazko terminoak, batez ere frantses eta ingelesezkoak, berrikusi eta osatzeari bakoitza jatorrizko iturrietan ziurtatuz eta ahal izan den neurrian alemana ere jaso da, nahiz eta liburuan ez argitaratu.

107. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00011 Euskarari dagokionez, esan beharrik ez dago Euskaltzaindiak emandako arauak bete direla. Azken aldiko joerak eta irakasleen esperientzia ere kontuan hartu dira eta horren arabera hiztegi gaurkotua aurkezten saiatu gara, hainbat terminotan definizioa ere eskainiz.

108. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 00012 Definizioak guztira 600 inguru dira eta zorroztasun akademikoa lortzea baino gehiago, terminoaren esanahia mugatu eta argitzea izan da helburua.

109. 1991> euskara batua saiakera-liburuak k. busturia 00102 Nire oraingo nahiz lehengo arrazoiketaren garrantzia honetan datza: alegia, enplegu-bolumena enpresarioek egindako eskari efektiboen azterketek finkatzen dutela, eta eskari horretan gehikuntzarik egoteko baldintza, inbertsioak aurrezkiaren gainetik nolabaiteko gehikuntzarik izango duenaren aurreikuspena egotea izango da, beti ere termino hauek Treatise on Money lanean duten adieretan ulertuta.

110. 1991> euskara batua saiakera-liburuak euestat 1997-98 00411 Sektore Publikoa terminoak aurretiazko definizio bat eskatzen du, Euskadiko erakundeen eraketak aurkezten dituen berezitasunak kontuan izanik.

111. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nortasunaren psikologia 00215 Jung saiatu zen Freud-en terminoaren adiera zabaltzen, eta bulkada sexuala bakarrik errepresentatu ordez, energia mental osoa bil zezan.

112. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak erantzukizun zibila 00029 Lehenengo komenigarria da erantzukizun terminoaren esanahia zehaztea: erantzukizuna norberaren edo beste baten (beste hau norberaren ardurapean dagoen pertsona izan daiteke, adibidez adin-txikiko bat) ekintzetatik edo portaeretatik eratortzen den egitatearekiko sortzen den lotura edo obligazioa izango da, legez edo hitzarmen baten bitartez ezarriko dena.

113. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. esparza 00006 Erantzukizun politikoaren eskaera, zentsura 4. Hemendik aurrera, espresio eta estilo beharrengatik, sinonimo bezala erabiliko ditugu impeachment eta zentsura terminoak edo impeachmentaren bitartez, argi bereiztu beharko dugu nahiz eta elkar konexio, lotura edo eragin reflejoak izan erantzukizun penalaren eskaeratik, guztiz independienteak dira eta.

114. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak i. esparza 00006 USCak 6. Gazteleraz egindako arau konstituzionalen itzulpen ofizialaren iturria, zera dugu: SERVICIO INFORMATIVO Y CULTURAL DE LOS ESTADOS UNIDOS DE AMERICA, La Declaración de Independencia. La Constitución de los Estados Unidos de América, 1985, han ez da impeachment terminoa aipatzen, eta ematen duten itzulpen ofiziala erantzukizunak/responsabilidades oficiales, dugu. Vid., ere, THE COMITEE ON FEDERAl LEGISLATION OF THE BAR ASSOCIATION OF THE CITY OF NEW VORK, The Law of Presidential Impeachment, Harrow Books, NY, 1974. Azkenez, vid., CARLASSARE, L., Responsabilità penale dell'Esecutivo e forma di governo. Limpeachment negli Stati Uniti, op. cit., 443 or. zenbait artikulu partzialki erabiltzen ditu impeachment erakundearen diseinua eta izaera burutu eta azaltzeko. Adibidez, 1.2 artikuluan, Ordezkarien Kameraren rola deskribatuz 7. 1. art, 2. sekz., 5 zbk., la Cámara de Representantes elegirá su presidente y demás funcionarios y será la única facultada para declarar que hay lugar a proceder en los casos de responsabilidades.oficiales/The House of Representatives shall have the sole power of impeachment..

115. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 00061 Unamunoren terminoetan, Euskal Herria natura da, ez historia.

116. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j. elosegi 00017 Publizitatea ez da kirolaren edo futbolaren definizioetan ageri den terminoa, baina errealitate saihestezina da, mundu horretan gertatzen ari denetik ezin bereizi den errealitatea hain zuzen ere.

117. 1991> euskara batua saiakera-liburuak finantza zuzenbidea 00060 Laburbilduz, tributu arauak erabiltzen dituen terminoak horien esangura tekniko juridiko-tributarioan ulertu behar dira, kontrako jarrera zentzugabea izango bailitzateke.

118. 1991> euskara batua saiakera-liburuak finantza zuzenbidea 00060 Hortaz, arau fiskalak termino batzuk erabiltzen dituenean (hala nola, zerga egitatea, sortzapena, kuota edo zerga-tipoa), ez dirudi zentzuzkoa termino horiek Tributu zuzenbideak ematen ez dien esanguraren bat izan dezaketenik pentsatzea.

119. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak zutabe 1993 0005 Glotodidaktika-hiztegia: Aldizkari honetako eta beste zenbaitetako artikuluetan eta liburutan argitara eman eta HABEren Glotodidaktika-hiztegian jaso ez diren zenbait terminoren azalpena.


120. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak g. piedra 0123 Rio Grande do Norte estatuan egindako esperientzian, pentsamendu hitzak deitzen zieten terminoak zirenei eta hitz hilak ez zirenei.


121. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak zutabe 1992 0027 Beraz, hain abstraktoa eta zabala den termino hau definitu behar izatekotan, zera aipatuko nuke: kultura, gaurko kultura modernoak eta nork bere kulturazko biziera euskaraz adieraztea eta bizitzea da.


122. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. azkarate 0096 Argi dago, beraz, ez dela erraza euskaraz ser humano edo ampecirc;tre humain izenen pareko termino neutroa proposatzea, gizon hala erabiltzeari utzi nahi badiogu, behintzat.


123. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak m. arrue 0320 Eskubide zibil, foral edo berezi terminoei buruz, mahairatu zuen, haien esanahi historiko eta tradizionalaren arabera, agian uler zitekeela, EAE jarrerarik murriztaileenetara makurtu dela.


124. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak j. gabilondo 0052 Konstante hau alegoria espazial bat da, hain zuzen euskarak sortarazten duen komunitate imaginarioaren muga markatu eta aztertu nahi duen alegoria.(41) Komunitate imaginario terminoa Benedict Anderson-ek azaldutako zentzuan darabilt. Ikus bere Imagined communities. Reflections on the origins and spread of nationalism, London eta New York, 1984 (4. arg.).


125. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. manjon 0995 (...) terminoa jasoz semifaktibo izendatzen duelarik (oroitu, jakin, sinetsi, pentsatu, esan, entzun)8 Agian aditz batzu semifaktiboak direla esan ordez, eta horrela estrukturalismo ortodoxoari eutsi, faktibo/ezfaktibo oposizio binarioa ez dugula esan genezake eta bai Brondal semantista estrukturalista ez-ortodoxoari jarraituz, hiru ataldun oposizioa, elemento neutro bat duela, plantetu: faktiboa/ez faktiboa/ ez faktiboa ez ez-faktiboa.


126. 1991> euskara batua saiakera-liburuak r. manjon 1007 P nagusia negatiboa izateak ez du -na agertzea galerazten, baldin ukazioak ez badu konpletiboak adierazten duenaren egia-balioa ukitzen.16 Ikus, dena den, (76) adibidea, bertan autoreak -nik eta -na testuinguru berean erabiltzen ditu eta, -nik mugagabetasuna adierazteko termino markatua baina aukerakoa bailitzan.


127. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bitez 0136 Pilar (1978) deritzan oleoan, kolorea oldartsuki darabil, terminoak banatzearren, eta horrexegatik pintatzen ditu zuriz eta arrosaz loretxo batzu, hondoan kontraste kromatikoa sortuz ageri den landaretza berdearen masaren gainean.


128. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bizi kalitatea 0021 Osasuna dela eta, kalitatea, bizi kalitatea osasun eta gaixotasun kronikoarekin lotua, termino horiek erabiltzeko orduan badago halako nahasketarik.

129. 1991> euskara batua saiakera-liburuak bizi kalitatea 0021 Ezezko terminoetan osasuna aipatzeak gaixotasun falta gisa, osasun zientzietan baliogabeak izateaz gain, normalaren eta patologikoaren arteko muga bat marraztea dakar.

130. 1991> euskara batua saiakera-liburuak argi idazteko 0057 Hitz berezituek edo terminoek ideia korapilatsuak zehazten laguntzen diete idazleei.

131. 1991> euskara batua saiakera-liburuak argi idazteko 0057 Jendeak zenbait termino ezagutu egiten ditu, eta, bestalde, zenbait termino erabili gabe ezin da mezua zehatz eman.

132. 1991> euskara batua saiakera-liburuak argi idazteko 0057 Ez hori, ezta terminoak norberaren jakinduria agertzeko edo irakurleak gutxiesteko erabili ere.

133. 1991> euskara batua saiakera-liburuak argi idazteko 0057 Idazki batean termino gutxi agertzen bada, ez dago glosarioa erabili beharrik.

134. 1991> euskara batua saiakera-liburuak argi idazteko 0057 Definizioa parentesi artean terminoaren segidan

135. 1991> euskara batua saiakera-liburuak arrauna 0043 Alegia, arraunlariaren eserleku gisa dagoen oholak tosta izena hartzen du, eta, ondorioz, modalitate hau adierazten duen beste terminoa ematen digu: Tostako arraunketa.

136. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0017 Corpusa bildu ondoren, lexiko atalen aukeraketa eta terminoen hustuketa egin zen, terminoa eta bere iturria datu base batean gordez.

137. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0017 Hustuketatik ateratako terminoak gaika hartu eta gaztelania-euskara zerrendak prestatu ziren batzordekideei aurkezteko.

138. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0017 Zerrenda horietan hustuketan bildutako euskal sinonimia guztia bildu zen eta termino bakoitzaren iturria, euskalkia eta garaiari buruzko datuak sartu ziren.

139. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0017 Batzordeak zeregin nagusi bi hauek izan ditu: terminoen egokitasuna aztertzea, eta esparru ezberdinen iharduera zein den kontuan hartuta, proposamen berrien bidez zerrendak osatzea.

140. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 Batzordeak aztertutako terminoen egokitasuna aztertzeko, eta baita egungo ahozko altxorra jasotzeko asmoz ere, testeatzeko sistema berria antolatu zen.

141. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 Batzordearen proposamenetako termino zenbait aukeratu eta nekazaritza munduko erabiltzaileei iritzia emateko eskatu genien; gero, hortik jasotako emaitzak batzordearen esku jarri ziren berriro ere.

142. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 b) Batzordean onartutako terminoak hiztegiaren erabiltzaile izan daitezkeenen artean izango duten onarpen maila ezagutzea.

143. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 2.2. Terminoen aukeraketa

144. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 Hiztegian ematen diren termino guztiak ez dira testeatu.

145. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 Lehenengo testeoaldian lurlantzari buruzko terminoen artean egin zen aukeraketa: 123 kontzeptu hartu ziren testeatzeko (kontzeptu bakoitzeko izendapen bat baino gehiago eman daiteke).

146. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 Laburbilduz, hainbat eratako arrazoiengatik, euskal ordaina erabakitzerakoan zalantzak sortzen zituzten kontzeptuak hartu ziren aztergai (cultivo, monocultivo/policultivo, -cida formadun terminoak, makina batzuen izenak, orain arte arrotzak ziren produktuen izenak,...).

147. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0018 Bigarren testeoaldian abeltzaintzari zegozkion terminoen artean egin zen aukeraketa, guztira 191 kontzeptu hartu ziren.

148. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0020 c) Batzordeak proposatutako terminoak aztertzeko galderak.

149. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0020 d) Batzordeak proposatutako terminoen artean aukeratzeko galderak.

150. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0020 argazkia guztiz argigarria ez zen kasuetarako kontzeptuaren definizioa eta kontzeptuari buruzko zehaztasunak (erabilera, kokapena, itxura....) prestatu ziren, eta beste kasu batzuetarako erdarazko terminoa besterik ez zen eskaini.

151. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0020 Testeoaren helburuetako bat, hain zuzen, batzordean onartutako terminoek erabiltzaileen artean izango zuten onarpen maila aztertzea zenez, terminoei buruzko bai eta ezko galderak prestatu ziren (ezagutu bai/ez, ulertu bai/ez, erabili bai/ez).

152. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0020 Landutako termino bakoitzari buruz oso informazio zabala lortu da (esateko modu ugari; zein tokitan eta zein portzentaiatan ulertzen, erabiltzen eta ezagutzen den, eta hiztunek dituzten iritzi eta onarpen maila).

153. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0024 Dena dela, esan beharra dago termino konposatuetan ez direla beti eman sinonimoen arteko konbinazio posible guztiak: babarrun / indaba / ilar eman ondoren, babarrun aihenluze jarri da, baina ilar aihenluze ez.

154. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0024 Beraz, esplizituki jarri diren terminoak adibide batzuk dira, baina ez posibilitate guztiak.

155. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0027 Errererentzia geografikoa daramaten terminoetan, Himalaiako zedro baina gereziondo japoniar egin da.

156. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0036 Alde batera utziko dugu, artikulu honetan barrena, soziologia terminoa, zeinak ez baitu oraindik lortu, mende honen hasieradanik, zientzia sozialen osoko corpus-aren zentzua, Durkheimek eta Simiandek hala amestu izan bazuten ere.

157. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0166 nahiz, alderantziz, estruktura kontzentriko batean pentsatua dela, orduan, ordea, diferentzia honekin, alegia, oposizioko bi terminoak nahitaez desberdinak direlarik, gizarte- edo erlijio-ospeari dagokionez, edota aldi berean biei dagokienez.

158. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. apalategi 0166 Estruktura kontzentrikoen kasuan desberdintasuna berez datorkio, zeren bi elementuak termino erreferente bat berari buruz, nolabait esateko, ordenatuak baitaude:

159. 1991> euskara batua saiakera-liburuak uzei 0015 Gainera eskubide-betebeharrak betiko izaten ditu titularrak, dela erlazioko bi terminoen (andre-gizonen; guraso-umeen) bizialdi osorako; dela legeak finkatzen duen momentu bateraino, (normalean) alderdien borondatea (seme-alaben adin-nagusitasuna) kontuan hartu gabe, edo lotura desegin, laxatu edo moteltzeko beste kausarik gertatu arte.

160. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0067 Baina ez dago hizkuntza onik termino argirik gabe.

161. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0067 hauetako bakoitzak hartu eta aldatu gabe kontserbatzen ditu berari bakarrik dagozkion aztura intelektualak, eta hitz eta termino jakin batzuk bereganatzen ditu lehentasunez, ondoren belaunaldiz belaunaldi pasatzen direnak, ondareak bezala.

162. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00009 C x AE biderkaketa zurgaturiko energia da (A), eta Pg + Pr batuketari, (Scope for Growth ingelesezko adierazpenatik hartuta) SFG terminoa ere esleitu zaio: osagai fisiologikoen bidez neurturiko ekoizpen indibiduala (Bayne ampamp; Newell, 1983).

163. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00009 Logikoa denez, lehen aurkezturiko ekuazioen terminoen aldaketa sortaraz dezaketen faktoreek eragina izan behar dute SFG delakoan.

164. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ingurune estresa 00018 Ikus daitekeenez, termino biek balio berdinak hartzen dituzte tamaina jakin batean; beraz, tamaina horretako animaliek ugalkuntzarako erabiltzen dute lorturiko energia osoa.

165. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. amuriza 0121 Zertzelada hauek kontutan hartzen ez dituen kausaren definizioren bat ematen saiatzen den edonor aurkituko da termino ulertezinak edo definitu nahi duen terminoaren sinonimo direnak erabiltzera beharturik.


166. 1991> euskara batua saiakera-liburuak fisika orokorra 0115 Aurreko gaian esan dugunez, partikula batek bere kanpoko unibertsoarekin dituen elkarrakzioak, indar terminoaz adierazi ditugu, indar kontzeptuaren definizioa Newton-en bigarren legea dela ikusi dugularik:


167. 1991> euskara batua saiakera-liburuak eglab 0013 Batzuen ustez, aditz iragangaitzen artean bi sail nagusi suertatzen dira: aditz iragangaitz ez-akusatiboak (hizkuntzalari zenbaitek ergatibo ere deitzen ditu aditz hauek baina guk termino hau baztertuko dugu hemen ergatibo beste zerbaiti esan baitzaio) eta aditz iragangaitz ez-ergatiboak.


168. 1991> euskara batua saiakera-liburuak p. xarritton 0011 Berak bakarrik ematen zion teologoari mundu naturala deskribatu eta azaltzeko aukera, baita gizakiak bertan zeukan lekua ere, erabat arrazoizko terminotan.


169. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. bengoetxea 0227 Kognitibismo-ezak dio ezin daitekela zihurtasunez jakin etika araugilearen judizioak edo iritziak onak ala txarrak diren, etikaren esakundeak egiazkoak diren ala ez, arau etikoek ez dutelako egiazkotasun balorerik; eta balorezko judizioek (value judgments, juicios de valor) eta terminu etikoek ez dutelako gauzen edo ekintzen ezaugarri edo kualitate berezirik deskribatzen.


170. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. bengoetxea 0227 Terminu etikoek halako magnetsimo bat dute, (tu-tu?) magia bat edo ezaugarri hunkikor bat: gure jarrerak adierazteko eta sentimenduak sorterazteko erabiltzen ditugu,


171. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lisp progrlengoaia 0001 Izena Listen prozesamendua (List Processing) terminoaren akronimoa da.


172. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak k. biguri 0019 Nik uste dut diferentziarik handiena zera dela: terminoek izan behar dutela bana-banakoak, hau da, biunibokoak.

173. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ele 1995 0060 Aipatutako terminoen azpian dagoen kontzepzioa, berriz, zabalagoa da.

174. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak ele 1995 0066 Hemen sartzen dugun Adimenduna terminoa diogunean ordenadorearen laguntza motari buruz ari gara.

175. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak haea 1995 0324 Baina, lehenengo eraikidura aztertzeak, begirada zabal batetik, Estatu Integral terminoari zer edukina eman nahi izan zitzaion aztertzen lagunduko lukeen heinean, eraikidura juridikoaren analisiak, ia bide zehatzagotik, konkretuki eman zitzaion edukinaren arrastoak jarraitzen lagunduko luke.

176. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak azurm 0325 Euskal nazioaren arazoa plantea liteke, termino kantianoetan esateko, dogmatikoki, hots, arbola batek edo mendi batek daukala uste izaten den errealitatea bezalakoxea daukalakoan, giza adimen eta sentimentuetatik aparte eta menpegabekoa, begiak zabaldu besterik eskatzen ez duena ikusteko:

177. 1991> euskara batua saiakera-artikuluak emakumeen osasuna 0033 Adiera-modu hau ugalkortasunaren bizipen zehatza ematen deneko garaiez hitz egiteko erabiltzen da: ziklo menstruala eta bere aroak baina, bereziki, hasiera menarkia, eta haurra edukitzeko aukera presenteago dagoen garaiak: haurdunaldia / erditzea nahiz abortoa 57 Badakigu gorputza ugalkortasunean terminoa nahasgarria suerta daitekeela lehenago azaldutako beste guztiarekin, ugalkortasuna beti presente dagoen fenomenoa dela baieztatu baitugu; baina berezkoa duen adierazgarritasunagatik aukeratu dugu..

178. 1991> sailkatu gabeak egunkariak gao 1991 8677 Guzti hori ikusirik, eta bidezko aholkapenak burutu ondoren, Udalak isurketa guztiak edo horietako batzu ukatu edo baimendu ahal izango ditu, bidezko izan daitezen termino, muga eta baldintzei loturik.


179. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0045 I.I. Hiru fasetan banatu dugu lana: sarrerak edo agertuko diren terminoak hautatzea, sarrerei euskal forma ematea eta definitzea.


180. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak r. lizartza 0046 Ildo beretik, Iñaki Irazabalbeitiak, lexikoak ez digu arazo handiegirik eman, termino zuzenez 60.000ko datu-basea osatu bait dugu.


181. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Egia da terminoen aukera eta zedarriztapenak arazoak sortzen dituela maila teorikoan zein praktikoan.


182. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Testu batean azaltzen diren elementuak izaera desberdinetakoak izan ohi dira: hitzak, hitz-elkarketak, esamoldeak, lokuzioak, izen propioak, unitate lexikalak, terminoak, unitate terminologikoak, itzulpen-unitateak, esaldi-unitateak, etab.


183. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Hauetan sortzen den arazoa pertinentziarena izaten da, hau da, ea benetan erabileremu bateko termino trinko diren ala hizkuntza orokorreko hitz arruntak diren erabakitzea.


184. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Banan-banan harturik ez dira aski zehatzak termino sintagmatikoak bereizteko; batera erabili behar dira eta, hala ere, zedarriztapen-zalantzak maiz azaltzen dira.


185. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 1. Konplexutasun-mugak. Sintagma luzeak, termino konposatuak dauzkatenean, segmentutan ebaki behar dira.


186. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Horien konbinazio posible asko aurki litezke garraioen estatistikak aztertzen dituen testu batean (laranjen trenbide-garraioa, laranjen itsas garraioa, petrolioaren itsas garraioa...), baina horrek ez du esan nahi konbinazio gurutzatu guztiak garraioetako terminoak direnik eta beren osotasunean hustu behar direnik.


187. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Adibidez, terminotzat jo al daiteke ildoak eginez lurra lantzeko balio duen nekazaritzarako tresna?


188. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Unitate deskriptiboak terminoak sailkatzeko erabiltzen dira.


189. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0001 Hala ere, zenbait erabileremutan, erraz aurki daitezke bide honetatik sortutako termino luzeak, hala nola Teknologian, bilkari-profileko horztun ardatzentzako fresa ama, edo Administrazioan, ibilgailuen zirkulazioari buruzko udal-zerga.


190. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 4. Irizpide fonetikoak. Intonazioa edo ahotsaren geldialdiak argigarriak izan daitezke terminoen aukera edo zedarriztapena erabakitzeko.


191. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 5. Irizpide grafikoak. Honako elementu hauek batzuetan adieraz dezakete termino baten presentzia: marratxoek (--), komatxoek(" ") eta italikoak.


192. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Alemanierari buruzko inkesta batean erakusten zen, hizkuntza horren hiztegi teknikoaren % 85a sintagmak direla, horrela banatuta: % 52a bi elementukoak / % 28a hiru elementukoak / % 5a lau elementu edo gehiagokoak / % 15a termino bakunak


193. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Terminoa behin bakarrik azaltzen bada edo autore bakar batek bakarrik erabiltzen badu, merezi du egiaztatzeak ea ez ote den autore horren hapax bat, hau da, autore horrek une konkretu batean zituen premiei (normalean itzulpen-premiei) erantzuteko asmatua.


194. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 8. Sistemarekiko erlazioa. Espezializazio-eremu bakoitzean hizkuntzak terminoen mikrosailak eskaintzen ditu, batzuetan elkarren aurkakoak eta beste batzuetan osagarriak: eztanda-motore, motore elektriko, Diesel motore, motore birakari.


195. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 9. Sinonimoak. Terminotzat jotako unitate baten ordez beste bat erabil daitekenean, bigarren unitateari ere termino-balioa aitortu behar zaio.


196. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 12. Itzulpena. Unitate terminologiko bat bereizteko lagungarri izaten da beste hizkuntzetako terminoekin parekatzea, baliokidetza sinonimia-mota bat da eta.


197. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Euskarazko testu itzuli askotan irizpide hau garrantzi handikoa izaten da; abiaburuko hizkuntza (espainiera) xede-hizkuntza (euskara) baino hobeto finkatuta dago eta errazago identifikatzen dira terminoak lehenengoan bigarrenean baino.


198. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 13. Esanahia. Terminoa esanahi-unitatea da; eremu zehatz batean, nozio bakarra adierazten du argi eta garbi (erreferentzia bakarreko izaera).


199. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Terminoa zatiezina da.


200. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 14. Esanahiaren kalkulua. Sintagma terminologikoa batzuetan motibatua izaten da, adib. gari-jotzeko makina Nekazaritzan; beste batzuetan ez da izaten hain gardena, hots, bere esanahia ezin da atera osagai diren hitz edo terminoen esanahiaren baturatik, adib. kukuprakak aurkitzen denean Botanikan landare bat izendatzeko.


201. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 Azkenean erabilerak termino laburragoak finkatzen ditu: pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren aitorpena laburtuta aurkitzen da sarritan errentaren aitorpena bezala.


202. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. diaz de lezana 0002 16. Premiak. Erabiltzaileen premia funtzionalak irizpidetzat hartu behar dira terminoen aukeraketa eta zedarriztapena egitean.


203. 1991> sailkatu gabeak hilabetekari, noizbehinkariak,..... a. elosegi 0001 Sistema juridiko nagusien barruan amankomuneko kontzeptu eta hitz asko egon arren, Hiztegi juridiko eleaniztunetan sarritan irakurtzen ditugu honelako oharrak: halako zuzenbidean honako termino honi halako esanahia ematen zaio;.