XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1900-1939 gipuzkera saiakera-artikuluak lab 0253 Europa'ko erri geienetan irakaskintza amagandik ikasitako mintzairan ematen zan bitartean: ungaritarrai ungeraz, txekotarrai txekeraz, palmenkoarrai palmenkeraz ta abar, Bretaña'ko beterriari, bretoieraz itzegiten dun erriari irakaskintza guzia pantzeraz bakarrik ematen setatzen dira.

2. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0009 Gure Aberriaren izkuntza, txekoera, mende bat dela, orain euskera bezela, il-zorian zegoen; ala ere, Jaungoikoaren laguntzaz gure abertzaleak indarketa gogorraren bitartez lortu zuten gure ele maite-maitea gaizkatzea.

3. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0009 Txekoera galtzera zijoan eta bere tokia doitxerak artu zuen.

4. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0009 18`garren mendean txekoeraz ez da itzegiten erri txikietan baizik, lugiñen artean; urietan, ikastetxetan eta gizon jakintsu ta aberatsen artean doitxeraz bakarrik; guztien iritzia zan txekoera ilko zala.

5. 1940-1968 gipuzkera saiakera-artikuluak or 0009 Bañan, 18'garren mendeko azken-urtetan abertzale ta jakintsu batzuek asmoa artu zuten txekoera berpiztutzeko.

6. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0059 Bertako aiton-semeei, aleman aiton-semeak nagusitu zitzaizkien; bertako nekazariei lurrak kendu, eta germandar puntuzkoei eta Eliza-ri banatu zitzaizkien, horrez gainean egundoko zergak bertakoei ordainaraziz; txekera debekatua izan zan, eta alemanera hizkuntza ofizialtzat jarri: (...).

7. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0060 Txekerazko libururik argitaratzerik ez zegoen, bestalde: Santuen bizitzak bakarrik zilegi, eta egutegiren bat... Besterik ezer ez.

8. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0060 Nazio-literatura putzura abiatu zan, eta txekera atzera hasi.

9. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0060 Balbin abadea, hortara, nabarmendu egin zan 1680-ean, alemaneraz egin beharrean txekeraz idatziaz.

10. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 1820 aldean, esate baterako, hau zan giroa Prokes berberak dionez: Hirietan arlotekeri-sinaletzat hartua zan txekeraz egitea: gizartean txekeraz mintzatzea gaizki ikusia zan arrunt.

11. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Praga-n ez zegoen txekera entzuterik XIX-garren mendeko erdi-aldean, alemanera guztiz nagusitua baitzan.

12. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Tradizioari eutsi nahiz hasierako hitzaldi bakar bat txekeraz egiten zan sarrera gisa; baina deputaturik gehienek ez zuten deusik ulertzen, eta bigarren hitzalditik beretik azken-urreneraino alemaneraz egiten zan dana.

13. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Bukatzerakoan, berriz ere, hitz batzuk esaten ziran txekeraz, eta kitto.

14. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Abertzaleek berek hastapenetan, alemaneraz idazten zituzten beren liburuak (edo latiñez!) eta eskoletan alemaneraz ikasiak baitziran, alemaneraz aixago mintzatu ohi ziran txekeraz baino, abertzaletasuna eta zapaltzailearen hizkuntza batera hedatuz.

15. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 XIX-garren mendeko hasieran, Txekoslobakia-z kezkatzen ziran idazle guziak alemaneraz eta latinez egiten zuten txekeraren aldeko lana!.

16. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Palacky abertzaleak berak alemaneraz hasi zuen bere Kondaira nagusia... 1836-ean, lehenengo txekerazko Katadera Unibertsidadean sortuta 43 urtetara!.

17. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Baina 1848-an, itxaropen apur bat izaten hasirik, txekeraz jarraitzea erabaki zuen; eta lehendabiziko alea txekeratu, eta urrengo guziak ere txekera hutsez argitara zituen.

18. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0061 Palacky-ren inguruko abertzale-belaun berriak uste zuenez, nazioaren ezagugarri nagusia txekera da; bainan aiton-semeek, hain zuzen, arlotetzat eta gainditutzat ematen dute...

19. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0062 Maiatzean, ordea, ez zuen oraindio erantzunik bat ere hartu; eta, etsita asmoa uztea erabaki zuen, eta bere liburua, txekeraz idatzia, zoko batean ahaztutzea.

20. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0062 Bide guziak baliatu zituzten: txekerazko teatroa, atzerrian argitaratutako liburuxkak, folklorea (Sokols erakundea batez ere, gero, hasieratik aberriaren ereile), kantuak: dana zitzaien on eta egoki.

21. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0063 Geroztik eslobakiera eta txekera bi hizkuntza dira, beren arteko liferentziak oso apurrak izanagatik ere.

22. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0063 Segidan, hizkuntza gaitu ala, bigarren mailakoak txekeratu ziran, 1866-etik batez ere; eta 1882-an, hamasei urte beranduago, orain Brusela-n bezelaxe (flamenkerazkoa batetik eta frantsesezkoa bestetik), Praga-ko Unibertsidadea bitan zatitu zan, batak alemaneraz jarraituko zuen bere irakaskintza,1733-etik egiten zuen bezela; besteak berriz, berriak, txekeraz irakatsiko zuen aurrerakoan.

23. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0063 Txekerazko Unibertsidade huntan maisuetatik bat Thomas Masaryk, hain zuzen, 1918-an Txekoslobakia-ko erresumaren sortzaile eta lehen presidentea.

24. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0063 Ez inolaz ere txekeraz.

25. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0063 Bost urtetan 130 eskolatan txekera utzi eta alemanera sartu zan mintzabide.

26. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0063 Paretasuna lortzean halere, partidaren parte bat irabazita zegoen: alemanek ez zuten denbora galdu nahi txekera ikasten; eta XX-gn. mendeko hasierarako posturik gehienak txekeraz mintzo ziranek hartuak zituzten.

27. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0064 Inportantzia haundia izan zuen ere pizkundean, esan dugunez, txekerazko teatroak: Kliopera eta Tyl-en antzerkiek aberriaren sua piztu zuten toki guzietan, Txekoslobakia-ko kondaira eta problemak azalduz eta ulertaraziz.

28. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0064 1831-ean txekerazko liburuak argitaratzeko sortu zan Matice ceská dalakoak, abertzaleen diruaz ornitua zan.

29. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak txill 0064 Erakustegiak literatura-alkartasunak, txekerazko egunkaria eta asteariak, dana, abertzaleen poltsikuetatik lortutako diruaz mantentzen zan.

30. 1991> euskara batua literatur prosa k. izagirre 0044 -Zer diozu, burkide... Zer hizkuntza da hori? Txekiera?