XX. mendeko Euskararen Corpus Estatistikoa

1. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0017 Ikusi daikezuenez 8 talde hartu doguz abere ezagunenak sailkatzeko:
Ugaztunak.
Hegaztiak.
Narrastiak.
Anfibio edo urlehortarrak.
Arrainak.
Moluskuak edo soinberak.
Intsektuak.
Oskoldunak edo krustazeoak.

2. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0017 UGAZTUNAK
HEGAZTIAK
NARRASTIAK
Hazurdurea
Bizkarrazurra dabe
Bizkarrazurra dabe
Bizkarrazurra dabe.

3. 1969-1990 bizkaiera ikasliburuak j. artaraz 0084 Hurrengokoak dira:
Ugaztunak
Hegaztiak
Narrastiak
Anfibio edo urlehortarrak Arrainak
Molusku edo soinberak
Intsektuak
Oskoldunak edo krustazeoak.

4. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak l. oihartzabal 00009 Pinudietan, adibidez, ugaztunak, narrastiak... biziko dira.

5. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0003 Zenbait ugaztunen matrail hezur bereziak: hortzak, haginak, eta letaginak

6. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0003 Intsektuen azal gogorra ongi puskatzearren, ugaztun hauen hortzak eta haginak punta ugariz osatuak daude.

7. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0003 Ugaztun hauei intsektu jale izena ematen zaie.

8. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0003 Hauei esker, lehoinak eta berdin basakatuak azkar asko kentzen dizkio haragi zatiak bere hatzaparretan erortzen den ugaztun edo hegaztiari.

9. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0003 Beste ugaztun batzuk, balea adibidez, jatera dihoaztenean, aurrez iragazi egiten dute janaria.

10. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0007 Arantza hauei esker animalia haragi jaleek, nahiz hegaztiek (arranoa, zapelatza edo hontza) nahiz ugaztunek (azeri, basakatu edo azkonar) ezin diote inolaz ere hortzik erantsi.

11. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0016 Garai batetan, oreina zen Euskal Herriko ugaztun handienen artean, ugariena.

12. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0016 Oreina. Ugaztun dotore hauk ugari ziren antzina gure mendietan.

13. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. altuna 0026 Ximino hauek eta beste ugaztunek gauza asko dakite, baina ez dira berauen jakituriaz jabetzen.

14. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0055 Gorputza ilez jantzirik, birikak dituzte hats-hartzeko, tenperatura berdineko odola, amaren gandik jaiotzen direnak, eta umetan: amaren ugatz edo errapetik ditia hurrupatuaz eta esnea edanaz hazten dira: ugaztunak dute izena.

15. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0055 1) Egizu ugaztunen multzoko diren animalien zerrenda ahalik-eta luzeena:

16. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0055 Ugaztuna da, eta belarra janaz bizi dena.

17. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0055 Aipa itzazu ardiaren gisa belar-jale diren ugaztun batzuk:

18. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0055 Ugaztuna da, eta haragia janaz bizi dena.

19. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak j. setien 0055 Aipa itzazu zakurraren gisa haragi-jale diren ugaztun batzuk:

20. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0121 Animalien arteko biztanleei dagokienez, Intsektu, Hegazti, Karraskari eta beste Ugaztun batzu ditugu.

21. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0132 4.2.4. UGAZTUNAK KLASEA.

22. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak nz/bbb1 0132 Ugaztunek, Ornodunen Klaseetako talderik eboluzionatuena osotzen dute.

23. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak zibilizazioa 0005 Garai honetako sistema ekonomikoaren ardatza, harrapaketa zen, eta fruitu eta landareen bilketa garrantzi handikoa izan arren, Paleolitos aroko ekonomiaren oinarria ehiza zen: errinozerontea, elefantea, hartza eta beste hainbat ugaztunen ehiza alegia.

24. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak biologia orokorra 0390 Animalia batzuen jokaerak jaiotzetikoak dira (animalia gehienen kasua); baina beste animalia batzuk ikasteko ahalmena dute, hain zuzen goi mailako ornodunak eta batez ere ugaztunak.

25. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 A: Gizon oro ugaztuna da.

26. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Proposizio honetan garbi ikus daitekenez, gizon guztiei dagokie ugaztun izatea.

27. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Ikus dezagun orain predikatuari dagokion banaketa: A: Gizon oro ugaztuna da.

28. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Hemen badakigu gizon guztiez ari dela, baina ez ugaztun guztiez.

29. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Gizon guztiak ugaztunen barnean daude, baina ugaztun guztiak ez dira gizonak, noski.

30. 1969-1990 euskara batua ikasliburuak uzei 0286 Orduan, hemen, proposizio honetan, ez da ari ugaztun guztiez hitzegiten.

31. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0025 Untxia eta azeria tipikoak dira ugaztun larrien artean eta satitsua, basasagua eta soro-muxarra ugaztun xeheetan.

32. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0025 Abeltaldea Hal.: - taldea. Ugaztun belarjale handiskoen multzoa.

33. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0173 Adibidez, ugaztunen zenbait arraza edo subespeziek estaliriko areak, koleopteroen mailan, espezie desberdinei dagozkie; berau, higikortasunarekin eta eboluzio-abiadurarekin erlazionaturik bide dago.

34. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizia lurrean (1) 0138 Kangurua dator jauzirik handienak egiten dituzten ugaztunen artean: bere goiera halako biko jauzia egiten du.

35. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0271 6.9. UGAZTUN-ANTZEKO NARRASTI SUNTSITUAK: PELIKOSAURIO ETA TERAPSIDOAK.

36. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0271 Izena gorabehera, narrasti hauek ez bide zuten ugaztunekiko antzekotasun handirik.

37. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0271 Pelycosauria eta Therapsida ordenak sartzen dira ugaztun-antzeko narrastien artean.

38. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak elhuyar 0271 Triasikoa aurrera zihoalarik, zenbait terapsidoren kraneoak ugaztunkara bihurtuz joan ziren, hauetariko adar bat ugaztunen jatorria zelarik.

39. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1982 0086 Gisa honetako adibide asko aurkituko duzue orientabideetan: ibai bat, kale bat, bi lan mota, herri bat, ugaztun bat, landare hazi bat... aztertzea.

40. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak hezksaila 1985 0190 - Animaliengan koloreak eta formak dituzten kausalitatea eta erabilera aztertu: mimetismoa, kamuflaia, eta erakarpen, botere eta defentsako errekurtsoak (arrainak, narraztiak, hegaztiak, ugaztunak) (2,3).

41. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak euskararenprogr 0094 - Animaliengan koloreek eta formek dituzten kausalitatea eta erabilera aztertu: mimetismoa, kamuflaia, eta erakarpen, botere eta defentsarako errekurtsoak (arrainak, narraztiak, hegaztiak, ugaztunak).

42. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak naturorienta 1984 0140 HELBURU ESPEZIFIKOAK
1. Behe-mailako ugaztun baten kanpoko berezitasunak seinalatu.

43. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak naturorienta 1984 0140 2. Behe-mailako ugaztun baten bizi-funtzioak deskribatu eta ulertu: elikapena, erlazioa eta ugalketa.

44. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak naturorienta 1984 0140 4. Behe-mailako ugaztun baten barrualdea aztertzerakoan organo eta aparatu ezberdinak bereizi.

45. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/3 0158 Joanean joanean, ugaztun honen tamaina handiagotu zen eta hatzak galdu, gaur duenarekin geratzen zelarik: kraskoarekin.

46. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/3 0158 Aldi mesozoikoan ere agertu ziren lehen ugaztun eta hegaztiak.

47. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak oinentz/3 0158 Sugetzar handiak ezkutatu eta ugaztun eta hegaztiak ugaldu ziren.

48. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. agirre 0083 URIKASA Ugaztun askotan aurkitutako entzima, ez gizakian ordea, azido urikoa alantoina bihurtzen duen prozesu metaboliko luze eta konplikatua katalisatzen duena.

49. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak i. aizpuru 0057 Hala ere, emaitzak hain apalak izan arren, justifika daiteke berean jarraitzea, hormona honek berak, ugaztunetan esne-ekoizpena handitzen bait du, %20 bat arte ausnarkarien kasuan, baina honetan ere, xaguak salbu, gutxi izan dira oraindik erakusteko moduko emaitzak.

50. 1969-1990 euskara batua saiakera-artikuluak j.a. abrisketa 0072 Noski, modu honetan arratoiak sortu direnez, azken finean ugaztun direnak, logikoa den galdera sortzen da, laster gertatuko ote gizakien serieko ekoizpena?.

51. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0041 Mesozoiko aroan narrazti ugaztunengandik sortutako belaunek, benetako ugaztunekin gero eta antz handiagoa izango dute; adibidez, odol beroa eta ilea.

52. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0041 Lehenengo ugaztun hauen fosilak Britainia Handian, Afrikan nahiz Txinan aurkituak izan dira.

53. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0041 Lehenengo ugaztun hauek adar ebolutibo desberdinetan kokatu ziren eta horietako zenbait betirako desagertu lerro ebolutibotik, beste zenbaitek aldiz, bizirik iraun zuten, belaunaldiz belaunaldi sendotu, eta horiengandik Marsupialak eta Plazentarioak jaio.

54. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0041 Azkenenko bi hauengandik Hirugarren Aroko ugaztun modernoak etorriko dira.

55. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0041 Garbi dago epealdi luze horretan zehar dinosauruak Lurreko jaun eta jabe bihurtu zirela, eta beraien ondoan bizi izaten ziren lehenengo ugaztunek, bizitza zeharo murriztua eraman behar izan zutela.

56. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0041 Nola izan zen posible hain proportzio gabeko orekan, eta horren epe luzean, ugaztunek bizirik irautea?.

57. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak balea eta euskaldunak 0255 Emeek umeekiko dituzten jokaerak txit aipagarriak dira, batez ere lehorreko ugaztunekiko dituzten antzekotasunengatik.

58. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0117 Paleozenoan sortutako ugaztun plazentalioen ordena oso heterogenoa, txakurrak, katuak, hartzak eta fokak bere baitan hartzen dituena.

59. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0181 Ugaztun terio edo goimailakoen infraklasea, Placentalia ere deitua.

60. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0247 Bereziki, ugaztun askoren uzki gainetik sortzen den luzakin gutxi-asko luzanga, hegaztien uropigioa edo hari itsatsitako lumak, arrainen uzkialdeko hegatsa edo txortena eta narrasti hankagabeen uzki atzeko gorputz-atala.

61. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak uzei 0247 Ird. Irisa, ugaztunen begian.

62. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0092 Baina artean ez zen ez hegaztirik eta ez ugaztunik agertu.

63. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak bizijator 0092 Duela 35 milioi urte, hegazti eta ugaztunen aroa hasi zen.

64. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. butron 0037 Lehenengoak beste ekosistema batzuetatik etorritako marraskariak eta ugaztunak dira, harrapakariak inoiz edo behin; bigarrenak espezie gutxi izanik, sarri gehiegi ugaltzen dira izurrite bilakatuz.

65. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak i. mendiguren 0159 2. Jasotako informazioa elkarbanatu eta animaliak taldeka banatu behar dira: batzuek arrainak hartuko dituzte, beste batzuek anfibioak, beste batzuek narrastiak, hegaztiak, ugaztunak, etab.

66. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak j. suarez 0119 Baso bat moztu edo erretzen bada, ugaztun handiek ihes egin dezakete, baina, nora?: janariagatik konpetentzia oso handia izango den beste baso batetara.

67. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0225 Ugaztunek gaueko ohiturak alde batera utzita, egun argiko bizitza berenganatu zuten.

68. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak a. martinez 0225 Dinosauruak, ikusi dugun bezala, ugaztunak baino trebeagoak ziren beren ingurunean, eta ingurugiroari moldapen hori 160 miloi urtetan zehar arrakastatsua izan zen.

69. 1969-1990 euskara batua saiakera-liburuak azurm 0078 Ni, ni neu bezala ezer banaiz (ez arrunt ugaztun gisa, europar gisa, etab., baina ni neu propioa), gutxi-asko antzeko besteengandik berezten nauen horixe naiz.

70. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 ugaztunak


71. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 Ugaztun: ugatzak dauzana.


72. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 bizidun, izaki, landaretza, ornobako, ornodun, ugaztun.


73. 1991> bizkaiera ikasliburuak txor-txor/5 0074 Adib.: Ornodunak: ornodun; Ugaztuna: ugaztun; Izaki: izaki


74. 1991> euskara batua ikasliburuak inguruaren ezaguera/5 00011 - Gizakiak ugaztunak dira: Bost sentimen dituztelako. Amaren sabeletik jaiotzen direlako eta amaren esneaz elikatzen direlako bizitzaren lehen hiletan. Uretan bizi ez direlako.

75. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0142 Mendeetan zehar arraintzat hartu izan bada ere, balea, beste hainbat eta hainbat espezie bezala, itsasoan bizi den ugaztun 1Ugaztun: Umeei esnea emateko ugatz edo titiak dituzten animaliak. bat da.


76. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0142 Ugaztun askok hartu zuten itsasoa bizilekutzat, lehorretik 2Lehorra: Lurra alde eginda.


77. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0142 Baina lehorreko ugaztunek sudurzuloak aho inguruan dauzkaten bezala, hauek buru gainera eramaten dituzte.


78. 1991> euskara batua ikasliburuak esaizu/bbb1 0142 Ezpainik ez dutenez ezinezkoa gertatuko litzaieke, beste ugaztunei ez bezala, ugatzari tira egitea.


79. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0097 Ugaztun: larruazala ilez estalia, bi birika, bihotza eta emeak bere umeak elikatzeko ugatzak dituzten animalia ornodunak.


80. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0097 Anfibio: lurrean nahiz uretan bizi diren animaliez esaten da; benetako anfibioak igelaren izaerako batrazioak dira, lehenik uretan bakarrik bizi dira eta gero, metamorfosiaren ondoren, uretatik kanpo; dena dela, birikadun izanik, uretan arnasarik hartu gabe iraun ahal duten ugaztunez ere esaten da: krokodiloa anfibioa da.


81. 1991> euskara batua ikasliburuak eutsi/1 0097 Hausnartzailea: urdaila lau partetan duen hortz urratzailerik gabeko eta apatx arraildun abere ugaztun belarjalea; urdailean gorderik zeukan janaria berriro eta osoki mamurtzen duena.


82. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0074 Beraz, behia ugaztuna da.


83. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/3 0074 3. Zergatik da behia bizierrulea eta ugaztuna?


84. 1991> euskara batua ikasliburuak ingurua/4 0122 1 Untxia ugaztuna da


85. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0057 Ugaztunen gorputz-adarrak eta ahoak


86. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0057 Ugaztun intsektujaleek, satorrak adibidez, mustur luzea dute eta hortz zorrotz asko dituzte intsektu batzuen azala apurtzeko.


87. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0057 Fruituak jaten dituzten ugaztunek, urtxintxek esaterako, ebakortz handiak dituzte pinaziak, urritzak eta gaztainak hortzikatzeko.


88. 1991> euskara batua ikasliburuak a. perez 0057 Kopiatu koadernoan bi zutabeak eta lotu ugaztun bakoitzak duen aho-motarekin.


89. 1991> euskara batua ikasliburuak hizkuntza/7 0049
Balea
- baba
- txita
- larrosa
- lema
- idazlea
- ugaztuna
- Txomin Agirre
- puentea
- sukaldea
- oilanda
- landarea
- parkea
- oiloa
- etxea
- itsasontzia
- Garoa
- animalia
- hegaztia.


90. 1991> euskara batua ikasliburuak zer irakurri 0157 Ugaztunen haurdunaldiak konparatuz gero, Asiako elefante emeena da denbora gehien irauten duena.

91. 1991> euskara batua ikasliburuak u. ruiz 0079
parke natural
zoologiko
babesleku
desagertu, agortu, ahitu
natura
kaiola
harrapaketa
zaintza
bizi
zaindu, jagon
jaio
hazi
ugaldu
hil
ohartu
errespetatu
lasai
urduri
baketsu
odolgaizto
ugaztun
hegazti
harrapari
narrasti
ahozpez
gurutzaturik
eserita
gorderik

92. 1991> euskara batua ikasliburuak mega gaztetxo 0249 Ugaztunak (untxiak, azeriak, karraskariak, orkatzak, basurdeak...), hegaztiak (txantxangorriak, kaskabeltzak, kukuak, hontzak...) eta hainbat intsektu basoetan bizi dira.

93. 1991> euskara batua literatur prosa m. hoyos 0056 Batik bat beren hizkuntza horrek, marruaren antzeko lengoaia bitxi bezain ulertezin horrek sortu du nigan itsasoetako ugaztun hauenganako miresmena eta zaletasuna (ez ote zuten gauza bera pentsatuko euskaldunak konkistatzera etorri zirenek?).

94. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00049 Lehen ugaztunen existentzia hortz eta hezur-zati fosildu gutxi batzuen bidez bakarrik ezagutzen dugu, baina aski dugu beren historia konta diezaguten.

95. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00049 Begi txikiak, sudurra eta entzumena garatuak, honek gautar animalia sujeritzen du, basoan lurreko horbel-geruzan usainka bizi dena. Lehen ugaztunak seguruenik gautarrak izan ziren; ilunpean inguruka ibili eta egunez gorderik. Honela esplika daiteke nolabaiteko animalia txiki eta defentsagabeek bizirik irautea dinosauruen nagusialdi luzean. Ugaztunak dinosauruen garaian bertan bizi izan ziren, baina ordu ezberdinetan.

96. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00099 Ugaztun batek honela ikusten ditu gauzak; hauxe da eboluzioak elaboratu duen konpromezua gehiegi ikusi eta gutxiegi ikustearen artean. Ordenadoreetan adituak natura imitatzen saiatzen dira ordenadoreari irudian mugak eta izkinak bilatzen irakasten dioten programekin.

97. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00151 Ugaztunen populazioan, ordea, umeak defentsarik gabeko egoera txit ahulean munduratzen ziren eta, biziko baziren, gurasoen arreta nahitaezkoa zuten. Honelako inguruabarretan, bere umeak zaintzeko sena falta zitzaion ugaztunak ondorengo gutxi utz zezakeen.

98. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00151 Belaunaldi askoren ondoren, gurasoen axolagabezia desagertu zen ugaztunen stock genetikotik, eta bizirik iraun zuten ugaztun guztiak guraso adeitsu bilakatu ziren, guraso adeitsuen linea luze baten ondorengoak izanik.

99. 1991> euskara batua saiakera-liburuak garuna 00151 Gurasoen arretarako ugaztunen sen berriek ez zituzten narrastien sen zaharrak ordezkatu, hazi baizik.

100. 1991> euskara batua saiakera-liburuak x. arana 0119 Hiru kasu desberdin behar dira ikusi: lehendabizikoa, jadanik piska bat aipatu duguna, azienda handiena dugu, eman dezagun ugaztun handiena, ungulatuena; bigarrenez azienda txikiak ditugu, eta hauek planteamendu desberdina dute ikusiko dugunez; eta azkenik migratorioen kasua dugu.


101. 1991> euskara batua saiakera-liburuak lantziri 0019 Barrandako ehiza bai eta ugaztun eta hegaztien zepo-ehiza hedatzen dira.


102. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0060 10.6.- UGAZTUN LURTARRAK:

103. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0060 Ehizarako duten balioagatik batzutan eta, zenbait ugaztunek soroetan, abeletxeetan eta abarretan egin ohi dituzten kalte eta sarraskiengatik bestetan, historian zehar sarri ibili izan da gizakia ugaztunen atzetik.

104. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0060 C. NORES ampamp; V.M. VAZQUEZ (1987) egileak zuzen ari dira hau esatean (hitzez hitz itzulia): talde horrentzat (ugaztunentzat) Estatu espainiarrean egin den lehenengo lege-aipamena 1970.eko Ehiza-Legea izan da.

105. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0060 1970.eko Ehiza-Legearen ondoren, beste zenbait xedapen sortu ziren, hala nola, 7 ugaztun, 44 hegazti eta 3 narrasti-espezie babesten zituen 2573/1973 Dekretua; eta ugaztun, hegazti, narrasti eta anfibio ugari zorrozki babestutako basa-faunaren espezie bezala hartu zituen 3181/1980 Errege-Dekretua.

106. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gipuzkoako flora 0079 Adibide batzuk aipatzearren, bisoi amerikarra edo koipua ditugu, azken hori hegoamerikarra; espezie horiek, ibaietako ubideei loturik dauden ur-ipurtatsa edo beste zenbait ugaztunen populazioen oreka egoera konponezinera eraman dezakete, eragindako konpetentzia trofiko zein territoriala direla eta.

107. 1991> euskara batua saiakera-liburuak nekhizt 0024 Batetik, abere-k badu ugaztun larriaren esanahia, es ganado, fr betail, en catle-ren parekoa.

108. 1991> euskara batua saiakera-liburuak a. sarasua 0020 Basoetan hegazti, ugaztun, musker eta sugeak; erreka eta putzuetan txantxiko, ugaratxo, arrain eta karramarroak.

109. 1991> euskara batua saiakera-liburuak i. iñurrieta 0050 Bestetik, onartu beharra daukagu informazioa kodetzeko, gordetzeko eta berreskuratzeko mekanismo biologikoak funtsean berdin-berdinak direla gizaki guztietan, baita ugaztun guztietan ere, apika.

110. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gaztentz/7 0029 Otsoa kanidoen familiako ugaztun haragijalea da.


111. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gizakia 0010 Munduko lurralde zabal guztietan, ugaztun biziek lurralde horietan garai batean suntsitutako espezieekin lotura estuak dituzte.


112. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gizakia 0017 Ugaztunek, adibidez, talde gisa narrastiek baino EQ handiagoa dute, eta ugaztunen barnean primateena da, zalantzarik gabe, ordena adimentsuena eta guztietan EQ altuena duena.


113. 1991> euskara batua saiakera-liburuak gizakia 0017 Horrek, nola nahi ere, ugaztun gehienek dutena baino adimentrebezia handiagoa eskatzen du.


114. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. aizpurua 0136 Berez ugaztun txikiak handiak baino arriskutsuagoak izan daitezke.


115. 1991> euskara batua saiakera-liburuak j.r. aizpurua 0136 Banaka hartuta, ugaztun txikia ez da handia bezain arriskutsua, noski.


116. 1991> sailkatu gabeak egunkariak egunk 1998 00007 Batzar horretan ospe handiko adituek eta teknikariek hartu zuten parte, talde ekologistekin batera. Aste hauetan CSIC elkarteak, Consejo de Investigación Cientificas delakoak, bilkura horren emaitzak eta ondorioak zabaldu ditu, ugaztun honen egoera hobeto ezagutarazteko; ondorio horietako batzuek eragin zuzena dute edo izan beharko lukete Hego Euskal Herriko administrazioetan.

117. 1991> sailkatu gabeak astekari eta hamaboskariak j.r. aihartza 0004 Oreinen kasuan, eta baita ugaztun gehienenetan ere, ugalketaren zama emeak darama, eta arrak, derrigorrezkoa izan arren, oso lan txikia egiten du.